Podhalańscy rolnicy łączą swoje siły. Nie chcą się już dawać wykorzystywać gigantom mleczarskim

Piotr Gacek ze Starego Bystrego jest twórcą firmy odzieżowej, która wprowadziła na rynek markę Lavard. Jak sam jednak przyznaje, duży biznes go zmęczył i postanowił wrócić do korzeni – rolnictwa. Wraz z gospodarzami z sąsiedztwa zawiązali Podhalańską Grupę Rolników, pozyskali niemal 6 mln zł dotacji ze środków unijnych i budują nowoczesną mleczarnię, gdzie chcą wyrabiać sery i inne wyroby mleczne.

- Wzięliśmy udział w programach pomocowych. By jednak uzyskać dofinansowanie, trzeba był zorganizować grupę rolników min. 5 gospodarzy. Z wielkim trudem, ale jednak udało się przekonać ludzi. Dzięki temu uzyskaliśmy dotację i w Starym Bystrem budujemy nowoczesny zakład mleczarski. Ma on przetwarzać mleko dostarczane przez rolników i zamieniać je w sery i inne wyroby na bazie mleka – mówi Gacek.

Grupa planuje m.in. produkcję rozmaitych serów, kefirów, napojów na bazie serwatki, czy nawet lodów. Zebrane mleko ma być przetworzone w ciągu dwóch godzin od udoju, co pozwoli uniknąć konieczności pasteryzacji czy stosowania rozmaitych ulepszaczy. Taki szybki proces pozwoli zachować właściwą mikrobiologię mleka. Zakład ma rozpocząć produkcję za ok. pół roku.

Z rolnikami współpracują naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Ci pomagają zadbać o najwyższą jakość produktów. Specjalista z zakresu serowarstwa pomaga także opracować unikatowe receptury dla serów, które będą w przyszłości produkowane. Bo nie będą to bowiem zwykłe oscypki. W planach są sery długo i krótko dojrzewające, pleśniowe etc.

- Powstanie grupy miało na celu przede wszystkim ochronę naszego rolnictwa i wzmocnienie produktów regionalnych. Bolączką rolnictwa na Podhalu jest duże rozdrobnienie, co miało swoją genezę w historii. Dawniej na Podhalu była wielka bieda. Rodziny wielodzietne pracowały na roli nie po to, by zarobić, ale by przeżyć. Potem ten niewielki areał był dzielony na dzieci. W efekcie powstały nieduże gospodarstwa. A mały rolnik nie jest żadnych partnerem dla dużych mleczarni, wielkich korporacji, które najzwyczajniej w świecie takich rolników wykorzystują – mówi Gacek.

Podhalańska Grupa Rolników ma stanowić ochronę, ale i szanse na większe zyski z działalności rolnej. - Obecnie za litr mleka rolnik może dostać 2,5, czy 2,7 zł za litr. A my szacujemy, że można ten litr sprzedać ostatecznie za 4,5, a może nawet 7 zł. Dlatego chce zaoferować od nas już gotowe produkty, a nie jedynie dostarczać mleko do dużych, sieciowych mleczarni – mówi lider grupy.

Rolnicy zrzeszeni w grupie będą więc dzielić się zyskami sprzedanych finalnie produktów. A w swojej codziennej pracy nie będą musieli się zajmować wyrobem serów. - Tym będzie zajmował się zakład. A rolnicy będą mogli skupić się na dbaniu o to, by jakość tego mleka była najwyższa – mówi Piotr Gacek. I dodaje, że najtrudniejsze w tym wszystkim jest przekonanie lokalnych rolników, by zaufali takiej formie współpracy i uwierzyli w przyszłe zyski.

- Ta forma działalności nie ma nic wspólnego ze spółdzielnią. Bo te się u nas źle kojarzą. Rolnik u nas jest udziałowcem. My chcemy działać na zasadach wolnego rynku, kapitalizmu – mówi lider. I dodaje, że forma współpracy nie została wymyślona przez niego. Podobne formy współpracy stosowane są przez rolników w Szwajcarii, Austrii czy Niemczech.

Podhalańska Grupa Rolników obecnie zrzesza 12 gospodarzy, którzy mają ok. 100 krów i owiec i gospodarują na arealne ok. 100 hektarów. Grupa jest otwarta na każdego innego chętnego do współpracy. - Zapraszamy wszystkich do współpracy. Chcielibyśmy kiedyś wspólnie stworzyć silną grupę, która będzie mogła zaoferować dobry produkt pod jedną, wspólną marką – mówi Piotr Gacek.