– Dzień Kobiet kojarzymy obecnie z kwiatami i słodyczami, często go trywializując. Tymczasem jego korzenie sięgają strajków nowojorskich pracownic włókienniczych z 1909 roku, walczących o równe płace i godne warunki pracy. W 1910 roku Międzynarodówka Socjalistyczna ustanowiła 8 marca świętem na rzecz praw kobiet, także wyborczych, zaś w 1975 roku ONZ ogłosiła ten dzień Międzynarodowym Dniem Kobiet – mówiła Małgorzata Potocka, przewodnicząca klubu „Nowa Lewica” w Radzie Miejskiej Krakowa.
Zmiany w prawie zdefiniują na nowo pojęcie mobbingu i dadzą pracownikom faktyczną możliwość dochodzenia swoich praw
Jak podkreślano podczas konferencji, walka o prawa kobiet trwa do dziś. Na rynku pracy przejawia się działaniami na rzecz równości i jawności płac, walką z dyskryminacją ze względu na płeć, przeciwdziałaniem luce płacowej i emerytalnej.
- Przed nami nadal długa droga do tego, by kobiety były traktowane równo i uczciwie w miejscach pracy. Dostrzegamy te potrzeby i w tej kadencji Sejmu podejmujemy szereg działań, by kobiety, które pracują, były traktowane z godnością. Ja szczególnie mocno przyglądam się instytucjom kultury, czyli miejscom, w których pracują głównie kobiety i to one doświadczają w nich dyskryminacji i mobbingu. To w ich sprawach interweniuję i pomagam zażegnać te problemy. Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, bazując na tych i wielu podobnych doświadczeniach i interwencjach, opracowała plan zmian w prawie. On nie tylko zdefiniuje na nowo mobbing, ale też da pracownikom i pracowniczkom realne narzędzia do dochodzenia swoich praw. Mam nadzieję, że te zmiany zostaną przyjęte i że w końcu polskie prawo pracy stanie po stronie kobiet i wszystkich pracowników – zaznaczyła posłanka Daria Gosek-Popiołek, prezeska stowarzyszenia Wspólne Jutro.
„Społeczeństwo oczekuje, że będziemy mieć dzieci, pracodawcy – że nawet ich nie planujemy”
Poruszono także problemy związane z niższymi emeryturami kobiet niż mężczyzn oraz trudną sytuacją młodych kobiet na rynku pracy.
- Według danych z 2024 roku luka emerytalna, czyli różnica w wysokości świadczenia między kobietą a mężczyzną, wynosiła aż 30 proc. Kiedy przeciętna emerytura brutto dla mężczyzny to ok. 4100 zł, kobieta otrzyma jedynie ok. 2700 zł. Wśród emerytów z tzw. groszowymi emeryturami aż 78 proc. stanowią kobiety. Co znamienne, ponad połowa Polek i Polaków nie jest świadoma tego stanu rzeczy. Wcześniejsza emerytura nie zawsze jest przywilejem, musimy dbać o równość także dla starszych kobiet. Będziemy pracować nad wyrównaniem wieku emerytalnego, z jednoczesnym opracowaniem programu opieki opiekuńczej, szczególnie dla osób starszych. Aktywizować kobiety po 50. roku życia oraz przekonywać pracodawców, że warto w takie pracownice inwestować – zapowiedziała Monika Frenkiel z Nowej Lewicy, pełnomocniczka wojewody małopolskiego ds. równego traktowania.
- Na rynku pracy mamy być młode i pełne świeżych pomysłów, a jednocześnie mieć lata doświadczenia. Społeczeństwo oczekuje, że będziemy mieć dzieci, pracodawcy – że nawet ich nie planujemy. W „męskich zawodach” musimy nieustannie udowadniać swoje kompetencje. Mimo że 76,8 proc. pracujących Europejek ma średnie lub wyższe wykształcenie (vs. 59,8 proc. mężczyzn), nadal rzadziej zajmujemy wysokie stanowiska. Dlatego na Dzień Kobiet chciałabym życzyć nam przede wszystkim równości, także na rynku pracy – zaznaczyła Julia Jakubowska, studentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, działaczka Młodej Lewicy.
Równość płci w miejscu pracy. Unijne przepisy miały być wdrożone do grudnia 2024
Podczas konferencji na Skwerze Praw Kobiet przypomniano też, że równość płci w miejscu pracy została uregulowana w Dyrektywie UE 2023/977, zobowiązując państwa członkowskie do wdrożenia przepisów do grudnia 2024 roku.
- Jednak Polska tylko częściowo wywiązała się z tego obowiązku, przesuwając termin na czerwiec 2026. Kluczowe zmiany obejmują transparentność wynagrodzeń, raportowanie różnic płacowych, politykę antydyskryminacyjną, równe szanse awansu oraz wsparcie dla rodziców. Do ich wdrożenia jako Lewica będziemy dążyć – zapowiedziała Małgorzata Potocka.
