https://gazetakrakowska.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Tak wyglądał Kraków w czasach Bolesława Chrobrego. Dzięki tej rekonstrukcji możemy przenieść się 1000 lat wstecz!

Małgorzata Mrowiec
Podczas badań w obrębie wzgórza znaleziono fragment murowanej bramy skierowanej w stronę Wisły (na zachodniej krawędzi wzgórza, koło Smoczej Jamy). Pozostałości drugiej podobnej konstrukcji odsłonięto na krawędzi południowej wzgórza w roku 2012. Ta brama strzegła drogi prowadzącej ku Skałce. Obie bramy wzniesiono prawdopodobnie w pierwszej ćwierci XI wieku.
Podczas badań w obrębie wzgórza znaleziono fragment murowanej bramy skierowanej w stronę Wisły (na zachodniej krawędzi wzgórza, koło Smoczej Jamy). Pozostałości drugiej podobnej konstrukcji odsłonięto na krawędzi południowej wzgórza w roku 2012. Ta brama strzegła drogi prowadzącej ku Skałce. Obie bramy wzniesiono prawdopodobnie w pierwszej ćwierci XI wieku. Marcin Orkisz / MM interActive
Jaki obraz Krakowa sprzed 1000 lat, z czasów Bolesława Chrobrego wyłania się z badań i dociekań naukowców? Na to pytanie odpowiada rekonstrukcja wirtualna Wawelu - jak i jego otoczenia - z okresu romańskiego. Animacja ukazuje gród wawelski zrekonstruowany w oparciu o wiedzę historyczną i odkrycia badaczy. W naszej galerii prezentujemy wybrane ujęcia, pozwalające na podróż w czasie.

Autorem wirtualnej rekonstrukcji wzgórza wawelskiego jest Marcin Orkisz. Wykorzystuje ona efekty ponad 100-letnich badań - archeologicznych, architektonicznych i konserwatorskich. W jej tworzeniu brali udział - jako konsultanci naukowi - znawcy dziejów Krakowa, archeolodzy prof. Zbigniew Pianowski i dr Janusz Firlet.

"Około roku 990 Kraków wraz z Małopolską znalazł się pod panowaniem Piastów. Pod rządami Bolesława Chrobrego Kraków stał się jednym z głównych ośrodków państwa. Rezultatem zjazdu gnieźnieńskiego w roku 1000 było utworzenie tu biskupstwa" - przypomina autor tekstu komentarza do rekonstrukcji, prof. Pianowski.

Wąwel i jego okolice

Co jeszcze wiadomo o ówczesnym Krakowie? To miejsce odmalowuje w swoich pisanych ze swadą książkach historyk Michael Morys-Twarowski. Mowa o książce "Narodziny potęgi. Wszystkie podboje Bolesława Chrobrego" oraz o jej zaktualizowanym i rozszerzonym wydaniu pt. "Chrobry Rex. Pierwszy z królów" (to nowość wydawnicza z 2025 roku).

Jak opisuje autor, Kraków w czasach Chrobrego "robił wrażenie".

"Pełen był ludzi różnych nacji, bowiem znajdował się na ważnym trakcie handlowym łączącym Kijów z czeską stolicą. Jakże prowincjonalne zdały się wtedy Gniezno i Poznań, leżące na uboczu szlaków kupieckich karawan! Ze wschodu przybywali Słowianie i zamieszkujący Ruś wikingowie. Od zachodu przez Pragę, Ratyzbonę i Lyon ciągnęli kupcy frankijscy, żydowscy i muzułmańscy. Wieźli różne towary, ale najcenniejszym byli niewolnicy" - czytamy u Michaela Morysa-Twarowskiego.

Dalej autor historycznych bestsellerów pisze też:

"Kraków, położony nad nieokiełznaną rzeką Wisłą, która jeszcze kilkaset lat miała czekać na uregulowanie swojego biegu, obejmował powierzchnię ponad 20 hektarów. Najbardziej na południu wysuniętą częścią Krakowa było wzgórze zwane Wąwel (z czasem „ą” straci swój ogonek i stanie się Wawelem), a zabudowania ciągnęły się na północ, wzdłuż dzisiejszej ulicy Grodzkiej, i sięgały mniej więcej miejsca, gdzie można obecnie spacerować Sukiennicami".

Historyk opisuje, że było wówczas widać prace inwestycyjne.

"W 973 roku lub krótko potem krakowskie podgrodzie otoczono wałem. Mniej więcej w tym czasie na Wąwelu zbudowano kościół pod wezwaniem Świętych Feliksa i Adaukta. W święta kościelne raczej nie pękał w szwach, bo większość mieszkańców Krakowa wciąż oddawała cześć starym bogom" - komentuje.

W książkowym opisie Krakowa sprzed tysiąca lat znajdziemy też widoczny z Wawelu kopiec Kraka, poświęcony pradawnemu władcy. Autor podsumowuje: "Kopce, kurhany typowe bardziej dla krajów skandynawskich, były jednym ze znaków rozpoznawczych Krakowa i okolicznych ziem".

Kraków a podboje Chrobrego

- Odtworzenie wyglądu Krakowa sprzed tysiąca lat to działka archeologów, ale historia może dorzucić kilka ciekawych kontekstów - mówi nam Michael Morys-Twarowski.

Wskazuje, że Kraków w granicach państwa Bolesława Chrobrego znalazł się prawdopodobnie dopiero w 999 roku.

- Ziemia krakowska cieszyła się pokojem, bo w przeciwieństwie do Wielkopolski i Dolnego Śląska - by użyć współczesnych nazw - nie dotarły tam wojska niemieckiego władcy Henryka II Świętego. Co więcej, podboje Chrobrego na wschodzie i południu zapewniały dodatkowy bufor bezpieczeństwa na wypadek najazdu innych sąsiadów - zwraca uwagę historyk. - Przypuszczam, że miejscowe elity były zadowolone z funkcjonowania w ramach monarchii wczesnopiastowskiej, może nawet bardziej niż w pozostałych częściach państwa. Po części dlatego Kraków ominęła zawierucha lat 30. XI wieku, która dosłownie zmiotła państwo polskie, a wnuk Chrobrego, Kazimierz Odnowiciel, znalazł tu oparcie, gdy postanowił zawalczyć o dziedzictwo przodków.

Wirtualny spacer wśród budowli sprzed tysiąca lat

Zapraszamy do odwiedzenia wzgórza wawelskiego sprzed około 1000 lat (okres romański) za pośrednictwem wirtualnej rekonstrukcji. Do obejrzenia nieistniejących już wawelskich budowli, w tym kościołów, czy sprawdzenia, jak wyglądały bramy wzniesione prawdopodobnie w pierwszej ćwierci XI wieku. W naszej galerii prezentujemy wizualizacje oraz stop-klatki z filmu, który pozwala na taką wędrówkę w czasie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Debata prezydencka "SE". Kandydaci w bezpośrednich starciach

Komentarze 2

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze!
Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Ta strona jest chroniona przez reCAPTCHA i obowiązują na niej polityka prywatności oraz warunki korzystania z usługi firmy Google. Dodając komentarz, akceptujesz regulamin oraz Politykę Prywatności.

Podaj powód zgłoszenia

I
Ireneusz
Nie wypisuj bzdur! Kraków tak nie wyglądał ani biegi rzek. Naucz się historii Polski. Sprawdź gdzie mieszkali Piastowie i gdzie sprawowali władzę. Słyszałeś o Jongsborgu? A o zamku Borg( dzisiaj Człuchów)?
B
Bella
Mógłby się Chrobry.postarac trochę lepiej .Rzym na ten przykład... :) Lecz bądźmy realistami .Sąsiedztwo mamy kiepskie, wręcz fatalne, a mówią że dobry sąsiad to połowa sukcesu .
Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska