Południki to geodezyjne linie poprowadzone po powierzchni elipsoidy Ziemi, tworzące łuki o długości 20003931,458 metrów każdy. Łączą oba bieguny i wyznaczają kierunek północ-południe. Jest ich nieskończenie wiele. Nieliczne z nich są wyjątkowe. Odgrywały bowiem ważne funkcje w badaniach astronomicznych i geodezyjnych. Takim południkiem jest obecnie londyński południk zerowy, od którego liczona jest długość geograficzna, który dzieli kulę ziemską na dwie półkule – wschodnią i zachodnią. Wcześniej jego funkcję pełnił właśnie krakowski południk zerowy.
Południk krakowski ma współcześnie długość geodezyjną 19°57’21,2367″ E. Jego linia idealnie łączy Kraków i Zakopane. W tym roku, z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, w Zakopanem wytyczono przebieg krakowskiego południka zerowego, oznaczając go dodatkowo symbolicznym medalionem w chodnik. Medalion ten i środek budynku obserwatorium astronomicznego w Krakowie dzieli dystans dokładnie 85 km 247 m i 5 cm.
Miejsce to znajduje się tuż obok rzeźby Orbity autorstwa Henryka Burzca, którą odsłonięto w 1973 r. Miasto Zakopane uczciło w ten sposób 500. rocznicę urodzin Kopernika.
- Nie wiadomo, czy umiejscowienie tej rzeźby pół wieku temu związane było z przebiegiem południka krakowskiego, czy był to czysty przypadek. Być może był to znak od samego Kopernika… Rzeźba wraz z oznaczeniem linii południka upamiętniać będzie zapisaną na kartach historii postać – tego, który wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię - informuje zakopiański urząd miasta.
W piątek 17 listopada zakopiański urząd miasta organizuje uroczyste odsłonięcie miejsca, gdzie wytyczono krakowski południk zerowy. W programie wydarzenia znalazły się wystąpienia zaproszonych gości. Mariusz Meus „znany jako Pan Południk”, który opowie o „Krakowskim Południku Zerowym czyli Południku Kopernika”. Z kolei Janusz Nicewicz z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego i Planetarium im. Kazimierza Kordylewskiego w Niepołomicach zaprezentuje „Polskie Greenwich u stóp Giewontu”. Będzie można także zobaczyć wystawę sprzętu geodezyjnego XX-XXI wiek.
Na koniec symboliczne wytyczona zostanie kontynuacji linii krakowskiego południka zerowego na Górnej Równi Krupowej (przy napisie ZAKOPANE). Zrobią to podhalańscy geodeci. Początek piątkowego wydarzenia zaplanowano na godz. 12.
- Liczymy, że ten punkt, zarówno przy rzeźbie Orbity, jak i przy napisie „Zakopane” będzie kolejnym ciekawym punktem, gdzie turyści będą robili sobie zdjęcia. Będzie więc swoistą atrakcją turystyczną – mówi Leszek Dorula, burmistrz Zakopanego.
22 grudnia wrócą pociągi do Zakopanego. Dojadą już na główną...
- Na dnie Jeziora Czorsztyńskiego leży zatopiona wieś. Tak kiedyś wyglądało to miejsce
- "Bangladesz" na Siwej Polanie. Buda za budą, pamiątki, kiełbaski i lane piwo
- To był kiedyś legendarny budynek na Krupówkach. Dziś w budynku hula wiatr
- Tatry. Legendarny Mnich - marzenie turystów i taterników [NIESAMOWITE ZDJĘCIA]
- Jak wyglądało Zakopane 30 lat temu i jak wygląda teraz? Miasto bardzo się zmieniło
- Tatry. Remonty szlaków idą pełną parą. To ciężka ręczna robota [ZDJĘCIA]