Jak podkreślają naukowcy, niektóre badania wykazują, że rozproszenie uwagi przyczynia się nawet do 25 proc. wszystkich wypadków drogowych. Dlatego tak istotne jest wspieranie koncentracji użytkowników dróg i zwiększanie bezpieczeństwa. Jednym z takich rozwiązań wspierających może być technologia haptyczna, która wykorzystuje bodźce dotykowe (np. wibracje), umożliwiając użytkownikowi interakcję ze środowiskiem poprzez zmysł dotyku.
Technologia tego typu bywa wykorzystywana np. w smartfonach. Innym obszarem badań, w którym technologie haptyczne znajdują szerokie zastosowanie, jest właśnie nawigacja drogowa i systemy ostrzegawcze.
- Urządzenia wykorzystujące technologię haptyczną można podzielić na takie, które nie są bezpośrednio połączone z ciałem użytkownika, np. telefony czy pasy bezpieczeństwa. Drugą kategorię stanowią rozwiązania noszone, przymocowane do ubrań użytkownika i stykające się z jego skórą - buty czy kamizelki. W dobrze zaprojektowanym systemie ostrzegania wzorce wibracji powinny być intuicyjne i wymagać jedynie minimalnego szkolenia - opisuje dr Artur Gunia z Katedry Kognitywistyki UJ.
Wibrująca kamizelka wspiera kierowcę
Międzynarodowy zespół naukowców, wśród których znalazł się badacz z UJ, postanowił zbadać potencjał noszonych technologii haptycznych - a konkretnie kamizelki - jako systemów ostrzegawczych w sytuacjach drogowych. Wyniki pracy naukowców zostały opublikowane w "Applied Ergonomics".
Badanie przeprowadzono w pomieszczeniach pozbawionych zakłóceń dźwiękowych i wizualnych na grupie 44 uczestników (26 kobiet, 18 mężczyzn) w wieku od 18 do 72 lat. Naukowcy wykorzystali kamizelkę haptyczną dostosowaną do ciała każdego z uczestników.
Testowano reakcję uczestników badań na wibracje, które kamizelka wysyłała po prawej lub lewej stronie pleców lub które przemieszczały się wzdłuż pleców (jako fala przechodząca z jednej strony do drugiej). A jednocześnie sprawdzano też reakcje na bodźce wizualne, wyświetlane na ekranie komputera. Zadaniem uczestnika było rozpoznanie bodźców ostrzegawczych wibracyjnych i wizualnych oraz określenie, z której strony może znajdować się przeszkoda.
- Badanie wykazało, że bodźce wizualne są najszybszym i najbardziej skutecznym sposobem ostrzegania użytkowników dróg o nadchodzących przeszkodach w warunkach niskiego obciążenia poznawczego. Natomiast w sytuacjach zwiększonego obciążenia poznawczego bodźce haptyczne mogą stanowić skuteczne uzupełnienie systemu ostrzegawczego - komentuje dr Artur Gunia.
Wygodne rozwiązanie, może też być pomocne dla rowerzystów i pieszych
Uczestnicy badania ocenili, że wibrująca kamizelka jest wygodna i pomocna, nie zgłaszali problemów związanych z jej wagą, dźwiękiem wydawanym przez jej silniki ani faktem, że kamizelka mogła ograniczać ruchy. Część badanych stwierdziła, że woleliby systemy łączące bodźce wizualne i dotykowe zamiast polegania wyłącznie na jednym rodzaju bodźca.
Naukowcy podsumowują, że potrzebne są dalsze badania, a ich wyniki mogą przyczynić się do projektowania systemów wczesnego ostrzegania przed przeszkodami w rzeczywistych sytuacjach drogowych. W przyszłości technologia, którą testowano, może być pomocna nie tylko dla kierowców, ale również dla rowerzystów, pieszych czy pracowników przemysłowych.
