„Ilustrowany kucharz krakowski dla oszczędnych gospodyń” to poradnik autorstwa Kazimiery Krumłowskiej (pseudonim Maria Gruszecka). Wydany został po raz pierwszy w 1892. Sama autorka poleca swoją książkę młodym gospodyniom, którym:
„obiad, kolacya, wydaje się tak skomplikowaną rzeczą, tak kosztowną i niedostępną, że najczęściej zniechęcona opuszcza ręce, lub oddaje się w opiekę sługi albo kucharki”.
"Ilustrowany kucharz krakowski dla oszczędnych gospodyń" zawiera przepisy proste, tanie i zdrowe, ponieważ - znów cytując za autorką - „w wieku pary i elektryczności w wieku newrozy i chorób żołądkowych, odżywianie nabiera innego znaczenia”.
Pierwsze wydanie ukazało się w 1892 roku. W styczniu 1893 roku „Ilustrowanego kucharza krakowskiego dla oszczędnych gospodyń” można było kupić w redakcji Kuriera Lwowskiego. Jak pisze autorka we wstępie - w ciągu 9 miesięcy rozeszło się 5 wydań książki. W 1904 roku w sprzedaży było już dziesiąte wydanie.
Co autorka proponowała na Wigilię? Oto lista:
- barszcz z uszkami lub zupa migdałowa
- paszteciki z ryb lub jarmuż z kasztanami albo zielony groszek z grzankami
- szczupak pieczony lub karp smażony albo sandacz z jajkami
- kluski ze śliwkami lub pierożki kruche albo legumina makowa bądź budyń z szodonem
- torty, jabłka, orzechy, bakalie!
Chcecie przygotować niektóre z tych dań? Zobaczcie przepisy!
Zupa migdałowa
Obrać i utłuc w moździerzu 12 deka (ćwierć funta) słodkich migdałów z kilku gorzkimi, skrapiając mlekiem. Do masy tej dodać jeszcze łyżeczkę mąki i ugotować w 1 ½ litra (kwarty) mleka, mieszając ciągle. Do gotowania wziąć większy garnczek, ponieważ mleko kipi w górę. Osobno w drugim garnuszku wymięszać razem 3 żółtka, 3 deka (2 łuty) cukru miałkiego, troche wanilii albo cynamonu, wlać to w zupę, zagotować, w ciągu gotowania ubijać ciągle, dopóki się nie spieni i podać.
Legumina makowa
¼ kilo (pół funta) mąki rozetrzeć na stolnicy z 12 dekami (ćwierć funta) masła, tak aby grudek nie było. Gdy roztarta, dać 3 żółtka, jedno całe jaje, 3 deka (2 łuty) drożdży, 12 i 1/2 deka (ćwierć funta) cukru i trochę kwaśniej śmietany; ciasto ma być wolne. Dobrze wymięszać i postawić w ciepłym miejscu, żeby się podniosło. Gdy wyrośnie, posypać stolnicę mąką, wyrzucić to ciasto, rozwałkować dość grubo i posmarować utartym i przysmażonym makiem, wymięszanym z cukrem i rodzynkami. Można także smarować konfiturami lub masą migdałową. Potem zwinąć w kształcie rogala i włożyć w piec.
Szczupak pieczony
Po wyczyszczeniu, wymyciu i zeskrobaniu łuski, następującym sposobem zdejmuje się z niego skórę: Na grzbiecie ryby od ogona do głowy robi się cięcie, drugie takie samo na brzuchu i przy głowie. Gdy to się zrobi, z łatwością już zdejmie się skórę aż do ogona. Jeżeli potrzeba to można pomódz sobie nożem. Skrzela i ogon obcinają się trochę, a mięso szczupaka szpikuje się na przemian sardelami i słoniną, poczem obsypuje się je solą, wkłada na rożen, obwiązuje papierem zamaczanym w tłuszczu i piecze godzinę przy mocnym ogniu. Na kwadrans przed podaniem odejmuje się papier, aby mięso i słonina nabrały ładnego koloru. Potem zdjąć go z rożna i ułożyć na podługowatym półmisku. Do tego podać ziemniaki i sos sardelowy.
Można go także dać do szabaśnika, ale wtedy polewa się go 16 dekami (9 i ½ łuta) masła i piecze się go ¾ godziny. Gdy jest już na pół upieczony, dać ½ litra (½ kwarty) śmietany i polewać często tym sokiem.
Polecamy:
