Grube miliony na poszukiwania podziemnego ciepła w Brzesku. Szansa na darmowe ogrzewanie i baseny termalne?

Brzesko jako pierwszy z 28 samorządów podpisał umowę na dofinansowanie odwiertu geotermalnego na kwotę do blisko 14 mln zł. Pieniądze pochodzą z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Po stronie gminy będzie opłacenie VAT-u jako kosztu niekwalifikowalnego.

Sam odwiert może kosztować 17 mln zł. Zostanie on wykonany na Pomianowskim Stoku, na południowy wschód od brzeskiego szpitala. Miejsce to wskazali naukowcy z krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej oraz eksperci ze specjalistycznej firmy. Ustalono, że złoża geotermalne znajdują się na głębokości 2 kilometrów.

- Chcemy ocenić, na jakim poziomie są złoża: po pierwsze wydajnościowym, po drugie temperaturowym, a po trzecie fizykochemicznych, czy jest to siarka, czy może solanka - mówi w rozmowie z "Gazetą Krakowską" burmistrz Brzeska Tomasz Latocha.

Prace mają być wykonane do połowy 2026 roku, a efekt końcowy powinien być znany cztery miesiące później. W przypadku pomyślnych wyników, zakładane jest wykonanie drugiego otworu wiertniczo–chłonnego, który służyłby do wtłoczenia wody geotermalnej po odebraniu z niej ciepła. To konieczne, ponieważ woda termalna zawierająca wysokie wartości składników mineralnych nie może być wprowadzana do środowiska.

Wody termalne o dobrych parametrach mogłyby być wykorzystane do ogrzewania, a także w kąpieliskach termalnych i w lecznictwie, czyli balneologii.

Wykorzystanie wody termalnej do celów grzewczych ma szansę realizacji, o ile jej temperatura wyniesie powyżej 50 stopni Celsjusza, a wydajność - ponad 150 metrów sześc. na godzinę. W Brzesku zakładają, że jeśli woda termalna będzie miała oczekiwane parametry, zostanie wykorzystana do ogrzewania szpitala, a także pobliskiego osiedla Browarna, obecnie ogrzewanych gazowo. Powstał również pomysł budowy parku wodnego na Pomianowskim Stoku.

W ramach obecnego rozdania pieniędzy z NFOŚiGW w województwie małopolskim odwiert geotermalny zostanie wykonany również w Krakowie w Przylasku Rusieckim przy ulicy Tatarakowej. Również tam prace mają być wykonane do 2026 roku.

Wykonywanie odwiertów geotermalnych nierzadko generuje jednak problemy natury technicznej. Gmina Szaflary, które wykonuje najgłębszy odwiert geotermalny w Polsce o głębokości ponad 7 kilometrów, natrafia na problemy techniczne na głębokości ok. 5,8 tys. m, gdzie podziemny uskok powodował niestabilność wierconego korytarza.

Z kolei w gminie Sękowa zamiast do gorącej wody na głębokości 3 kilometrów dowiercono się do... złoża metanu.

W 2006 roku na zlecenie województwa małopolskiego opracowano Atlas zbiorników wód geotermalnych pod redakcją prof. Romana Ney. O ile od lat wiadomo, że występują one w powiecie tatrzańskim czy nowotarskim, mniej powszechna jest wiedza o tym, że złoża geotermalne są również w powiatach krakowskim, myślenickim, brzeskim, proszowickim, bocheńskim i miechowskim, a także w Krakowie.
Gorące źródła marzą się też Tarnowowi. Według badań, wody termalne znajdować się mają w północnej części miasta. Myśli się o wykorzystaniu ich w sieci MPEC, wytwarzaniu energii elektrycznej

Z opracowania wykonanego na zlecenie gminy Brzesko wynika, że pod miastem tym istnieją "dostateczne ilości zasobów energii geotermalnej, które stwarzają szansę na całkowite uniezależnienie się od źródeł zewnętrznych, z wyjątkiem energii elektrycznej". Wyliczono, że geotermia Brzesko mogłaby wyprodukować corocznie energię, która obecnie jest uzyskiwana ze spalania 10 tys. ton węgla.