Ile zarabiają lekarze, ratownicy, pielęgniarki, laboranci? Wynagrodzenia tych, którzy ratują nasze życie i zdrowie, mogą szokować

FLESZ - Jak będziemy wracać do normalności?

Firma Sedlak&Sedlak zebrała w styczniu 2020 r. dane o wynagrodzeniach lekarzy w oparciu o deklaracje 426 zatrudnionych. Wynika z nich, że mediana (nie mylić ze średnią) w tym fachu wynosi 4530 zł brutto. Płaca połowy ankietowanych mieści się między 3900 zł a 6290 zł brutto, jedna czwarta zarabia mniej, a jedna czwarta więcej. Co ciekawe, w przeciwieństwie do większości innych fachów, zarobki kobiet niemal nie różnią się tu od zarobków mężczyzn. Ale…

- Na te dane trzeba patrzeć ze świadomością, że obejmują one wyłącznie wynagrodzenia na etatach, a tymczasem wielu, jeśli nie większość lekarzy zaczepia się w szpitalach lub przychodniach na cząstkę etatu, by mieć opłacone ubezpieczenie, a równolegle prowadzi indywidualną działalność: na kontraktach w innych, publicznych i prywatnych, placówkach ochrony zdrowia, oraz w formie prywatnej praktyki – zastrzega Kazimierz Sedlak, założyciel i szef znanej krakowskiej firmy analitycznej, prowadzącej m.in. bardzo popularny i miarodajny portal Wynagrodzenia.pl.

Dodaje, że w przypadku zdecydowanej większości lekarzy trudno mówić o klasycznym „dorabianiu do pensji”, bo dorabianie jest tu faktycznie głównym źródłem dochodów. Jakich?

Trochę więcej światła na zarobki lekarzy rzuca opublikowany niedawno, bo w marcu 2020 r., raport Głównego Urzędu Statystycznego pt. „Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2018 roku”. Lekarze zostali w nim zaliczeni do – najlepiej po kierownikach i menedżerach – wynagradzanej grupy - specjalistów:

„Specjaliści przeciętnie osiągnęli wynagrodzenie o 21,8 proc. wyższe od średniego (5,6 tys. zł brutto w sektorze publicznym i 6,7 tys. zł w sektorze prywatnym) . Ta grupa zawodowa jest niejednorodna ze względu na poziom otrzymywanego wynagrodzenia. Np. przeciętne wynagrodzenie architektów, geodetów i projektantów wyniosło 4939 zł brutto, nauczycieli akademickich 6357 zł, lekarzy 9910 zł, specjalistów z dziedziny prawa 9861. Ponadto w tej grupie stosunkowo wysokie przeciętne wynagrodzenie brutto otrzymali pracownicy grup zawodowych, jak analitycy systemów komputerowych i programiści (9509,66 zł), inżynierowie elektrotechnologii (8199,45 zł)” – czytamy w raporcie.

Wynikałoby z tego, że lekarze byli w październiku 2018 r. najlepiej zarabiającymi specjalistami, wyprzedzając – ze średnią pensją 9,9 tys. zł (9,5 tys. zł dla kobiet i 10,5 tys. dla mężczyzn) – adwokatów, radców prawnych i informatyków, a wyraźnie dystansując profesorów wyższych uczelni.

GUS zaznacza, że zdecydowanie gorzej wynagradzani byli „inni specjaliści ochrony zdrowia” (m.in. odpowiedzialni za aparaturę diagnostyczną i laboratoria) – ich średnie zarobki, wynoszące 4,5 tys. zł brutto (a więc sporo poniżej średniej krajowej), było niższe nawet od pensji tak spauperyzowanej grupy, jak bibliotekoznawcy, archiwiści i muzealnicy, nauczyciele kształcenia zawodowego, nauczyciele szkół podstawowych i specjaliści do spraw wychowania małego dziecka.

GUS zbadał także, jaki odsetek przedstawicieli danej profesji zarabia powyżej 10 tys. zł, a jaki – poniżej 5 tys. zł. Lekarze znaleźli się w tym zestawieniu w czołówce najlepiej sytuowanych grup, po kierownikach IT, dyrektorach generalnych, specjalistach z dziedziny prawa i przedstawicielach władzy publicznej: aż 40 proc. z nich osiągało zarobki powyżej 10 tys. zł, a tylko jedna czwarta – poniżej 5 tys. zł (w tej grupie byli niemal wyłącznie młodzi, na początku kariery zawodowej, czyli - w przypadku lekarzy specjalistów – koło trzydziestki).

Co ciekawe, w przeciwieństwie do większości innych specjalistycznych profesji, lekarze zatrudnieni w sektorze publicznym zarabiali więcej niż ich koledzy w sektorze prywatnym – i to aż o 1 tys. zł brutto.

GUS nie opublikował na razie danych za rok 2019, ani tym bardziej za pierwsze miesiące 2020 r.. ale z innych informacji statystycznych wynika, że płace specjalistów w Polsce wzrosły od października 2018 r. do marca 2020 r. średnio o 20 procent.

Można na tej podstawie oszacować, że aktualne średnie wynagrodzenie lekarzy zatrudnionych w sektorze publicznym wynosi ok. 12 tys. zł brutto, a w sektorze prywatnym ponad 11 tys. zł brutto, przy czym kobiety zarabiają o ok. 8 proc. mniej od mężczyzn (wśród innych specjalistów te różnice są znacznie większe).

• Pielęgniarki i położne - ok. 5,5 tys. zł brutto (5,8 tys. zł w sektorze publicznym i 6,2 tys. zł w prywatnym;
• Specjaliści ds. ratownictwa medycznego – ok. 5,2 tys. zł (5 tys. zł w sektorze publicznym i prawie 6 tys. zł w prywatnym, czyli odwrotnie niż lekarze i pielęgniarki);
• Diagności laboratoryjni – 5,8 tys. zł, przy czym kobiety i mężczyzn dzieli tu aż 20-procemtowa przepaść (5,4 tys. zł wobec 6,6 tys. zł), ale tylko dlatego, że panowie w sektorze prywatnym zarabiają ponad 9 tys. zł (w publicznym za to zaledwie 5 tys. zł, czyli mniej od pań!);
• Farmaceuci – 6 tys. zł (mężczyźni 6,4 tys. zł, kobiety 5,8 tys. zł);
• Lekarze dentyści – 5,8 tys. zł (tu – przynajmniej oficjalnie - kobiety zarabiają nieco lepiej od mężczyzn…);
• Lekarze weterynarii – 5,9 tys. zł (tu panowie zarabiają aż 20 proc. więcej od kobiet, zwłaszcza w sektorze publicznym).

Czy te dane uwzględniają pełne i faktyczne zarobki tych grup zawodowych? - Najtrudniej zweryfikować wynagrodzenia lekarzy, z uwagi na wspomnianą wielość źródeł dochodów. Wedle mojej wiedzy, zarobki lekarzy specjalistów zbliżyły się już do poziomu europejskiego. Całkiem inaczej jest w przypadku pozostałych – tak kluczowych dzisiaj - grup pracowników, czyli pielęgniarek, ratowników medycznych, diagnostów laboratoryjnych. Te grupy zostały przez państwo zdecydowanie zaniedbane i ich zarobki są zawstydzająco niskie w relacji do obowiązków i skali odpowiedzialności – komentuje Kazimierz Sedlak.

Na podstawie znowelizowanej latem zeszłego roku ustawy z czerwca 2017 r. rząd reguluje minimalne wynagrodzenia w ochronie zdrowia (na podobnej zasadzie ponosi tzw. ustawową płacę minimalną – przypomnijmy, że ta wzrosła w 2020 r. aż o 350 zł, do 2600 zł brutto).

Na mocy owej ustawy tzw. kwota bazowa, brana pod uwagę przy ustalaniu wynagrodzenia w poszczególnych zawodach medycznych, podniesiona została w lipcu 2019 roku o 300 zł – do 4200 zł brutto. Do 30 czerwca 2020 r. obowiązują więc następujące stawki minimalne:

• Lekarz albo lekarz dentysta, który uzyskał specjalizację drugiego stopnia lub tytuł specjalisty w określonej dziedzinie medycyny – 5334 zł
• Lekarz albo lekarz dentysta, który uzyskał specjalizację pierwszego stopnia w określonej dziedzinie medycyny – 4914 zł
• Lekarz albo lekarz dentysta bez specjalizacji – 4410 zł
• Lekarz stażysta albo lekarz dentysta stażysta – 3066 zł
• Farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny albo inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1–4, wymagający wyższego wykształcenia i specjalizacji 4410 zł
• Farmaceuta, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny albo inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1–5 albo pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny, wymagający wyższego wykształcenia, bez specjalizacji – 3066 zł
• Pielęgniarka z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem zawodowym magister położnictwa, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia – 4410 zł
• Pielęgniarka lub położna, która uzyskała tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, albo pielęgniarka z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem zawodowym magister położnictwa – 3066 zł
• Pielęgniarka lub położna inna niż określona w lp. 7 i 8, która nie posiada tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia – 2688 zł
• Fizjoterapeuta albo inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1–9 albo pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny, wymagający średniego wykształcenia – 2688 zł
• Pracownik działalności podstawowej, inny niż pracownik wykonujący zawód medyczny, inny niż określony w lp. 6 i 10 – 2436 zł.

Najmniej zarabiający pracownicy mają mieć stopniowo podnoszone wynagrodzenia do ww. kwot – do 31 grudnia 2021.

Na początku 2020 roku głośno było o fuszerce Ministerstwa Zdrowia, z powodu której m.in. lekarze stażyści zarabiali…. poniżej nowej płacy minimalnej: nieco ponad 2,5 tys. zł (1850 zł netto), gdy płaca minimalna to od nowego roku 2,6 tys. zł. Resort nie wydał na czas stosownego rozporządzenia, więc absolwenci kierunku lekarskiego i lekarsko-dentystycznego, którzy odbywali obowiązkowy 13-miesięczny staż podyplomowy, zostali na dotychczasowych stawkach. Dopiero potem urzędnicy naprawili ten błąd – zapewniając stażystom wyrównanie do płacy minimalnej od początku roku.

Nawet po tej podwyżce lekarze stażyści należą do 10 proc. najgorzej wynagradzanych Polek i Polaków. Dopiero po 6-8 latach praktyki przeciętny lekarz zaczyna zarabiać średnią krajową, a po 10-12 latach – dwie średnie i więcej. Wiele zależy tutaj od miejsca: w największych metropoliach płace lekarzy w podobnych specjalnościach i ze zbliżonym doświadczeniem są dwa-trzy razy wyższe niż w tzw. Polsce powiatowej. Inaczej jest w pozostałych zawodach medycznych – tu stawki niemal wszędzie są podobne i zdecydowanie zbyt niskie w relacji do obowiązków i odpowiedzialności.

MASKI KN95 Z FILTREM, ŚRODKI DO DEZYNFEKCJI, OKULARY I INNE PRODUKTY PROFILAKTYCZNE PRZECIWKO WIRUSOM I BAKTERIOM >> Sprawdź w naszym sklepie <<