Nikt tak długo nie rządził w Oświęcimiu. Roman Mayzel był burmistrzem 26 lat. Cieszył się wielkim szacunkiem wśród oświęcimian

Kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE

Nie był z pochodzenia oświęcimianinem. Urodził się w Krakowie 28 lutego 1870 roku. Jego ojciec Karol pochodził z Morawicy pod Krakowem, matka Karolina z domu Feintuch z Krakowa. Mayzlowie mieli siedmioro dzieci. Roman był piątym w kolejności. Studiował farmację na Uniwersytecie Jagiellońskim na wydziale medycznym.

Do Oświęcimia przyjechał w 1888 roku na obowiązkową dwuletnią praktykę farmaceutyczną w aptece Antoniego Polaszka. Klimat małego miasta musiał spodobać się młodemu krakusowi, bo po uzyskaniu tytułu magistra farmacji postanowił do niego wrócić, by na początek podjąć pracę we wspomnianej już aptece.

W 1894 r. otrzymał obywatelstwo Oświęcimia, a cztery lata później otworzył własną drogerię, która mieściła się na Rynku obok budynku ratusza miejskiego. Jak głosiła reklama, w drogerii funkcjonował skład materiałów aptecznych, przetworów chemicznych i kosmetycznych oraz laboratorium.

Można było się tutaj zaopatrzyć nie tylko w medykamenty, ale także w proszek odżywczy dla krów, koni i nierogacizny, wazelinę do skóry i obuwia, soki owocowe. Drogeria prowadziła wysyłkę hurtową wosku pszczelego, kadzidła kościelnego, pokostu, a także sprzedawała przybory malarskie.

Dyrektor Muzeum Zamek Wioletta Oleś zwraca uwagę, że w Oświęcimiu pan Roman znalazł też wybrankę swojego serca. W 1904 r. ożenił się z Marią Ludwiką Gorączką, córką szanowanego oświęcimskiego notariusza. Roman i Maria zamieszkali w domu rodzinnym pani Marii przy ul. Jagiełły. Rok później przyszedł na świat ich syn Czesław Roman.

Romana Mayzla szybko wciągnęło też życie społeczne miasta. Angażował się w różne przedsięwzięcia. Dał się poznać, jako patriota.

- Szybko też zdobył sobie uznanie oświęcimskich elit - zauważa Łukasz Szymański, miłośnik historii miasta i kolekcjoner.

21 maja 1909 r. Rada Gminy Królewskiego Miasta Oświęcimia powierzyła Romanowi Mayzlowi stanowisko burmistrza miasta. Miał wówczas niewiele ponad 39 lat. Przyszło mu rządzić w bardzo trudnych czasach.

Najpierw był to okres zaboru austriackiego, następnie pierwszej wojny światowej i walki o niepodległość. Koniec jego rządów to z kolei czas wielkiego światowego kryzysu, który odczuł mocno także Oświęcim.

- Nie przeszkadzało mu to jednak w realizowaniu ambitnych i odważnych planów - dodaje Łukasz Szymański.

Jego pierwszą inicjatywą po objęciu urzędu burmistrza były starania o utworzenie w Oświęcimiu powiatu i już rok później w 1910 r. cel osiągnął. Za jego rządów przebudowano część ulic i wybudowano betonowy most na Sole. To za jego rządów rozważano uruchomienie w Oświęcimiu tramwaju ze stacji do centrum miast, czy linii kolejowej wzdłuż Soły do Żywca przez Kęty.

Mimo wielu trudności, miasto się rozwijało. Zauważali to także mieszkańcy i tym należy tłumaczyć fakt, że rządził tak rekordowo długo. W 1924 r. radni za zasługi dla miasta przyznali mu honorowe obywatelstwo Oświęcimia, a 10 lat później jego imieniem nazwano ówczesną ul. Chrzanowską (obecnie ul. Krasickiego). Dzisiaj jest patronem jednej z ulic dochodzących do Rynku Głównego.

Jego patriotyczne poglądy znane stały się także szeroko poza Oświęcimiem. Stąd wizyty w mieście wybitnych postaci z polskiej historii, jak komendanta Legionów brygadiera Józefa Piłsudskiego 7 lutego 1915 roku czy prezydenta wolnej już Polski Ignacego Mościckiego 26 czerwca 1929 roku. Burmistrz Mayzel prowadził wówczas znamienitego gościa ulicami Oświęcimia wśród tłumów ludzi, którzy przyjechali z całego powiatu.

Za swoje zaangażowanie i działalność niepodległościową otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Legionowy, Śląską Wstęgę Waleczności i Zasług oraz Gwiazdą Śląską. Te dwa ostatnie za wielkie wsparcie Powstań Śląskich.

Roman Mayzel był przewodniczącym i działaczem wielu komitetów obywatelskich, w tym Powiatowego Komitetu Plebiscytowego w Oświęcimiu, Powiatowego Komitetu Narodowego, Komitetu Niesienia Pomocy Górnoślązakom, Komitetu Obrony Praw Śląska Cieszyńskiego, Związku Legionistów Polskich Oddział w Oświęcimiu, Związku Powstańców Śląskich.

Zmarł nagle 23 lipca 1935 roku podczas pobytu Iwoniczu-Zdroju. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.