Oddaj głos w plebiscycie na patrona Dni Pamięci Ofiar Gestapo 2023

W tym roku tematem Dni będzie działalność konspiracyjnych drukarni oraz osób zaangażowanych w wytwarzanie i dystrybuowanie prasy konspiracyjnej w Krakowie w latach 1939-1945.

Na patrona obchodów wybrany został Tadeusz Jałocha ps. „Kasper”, pracownik Konspiracyjnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych AK mieszczących się w Kosocicach. W tej tajnej drukarni odbijano podziemne czasopisma, ulotki, broszury i książki (m.in. krajowe wydanie „Dywizjonu 303” Arkadego Fiedlera). Tadeusz Jałocha został aresztowany 3 sierpnia 1944 r., gdy wiózł do drukarni furmankę z papierem; niedługo później został zamordowany przez Niemców.

Drugi patron zostanie wyłoniony w plebiscycie. Internauci zgłosili do niego 10 osób, których biogramy znajdują się w wirtualnym Archiwum ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939–1956 (http://krakowianie1939-56.mhk.pl). Zgłoszeni zostali:

• Jerzy Baster, żołnierz Kedywu i partyzant Oddziału „Grom” (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,baster,166.chtm),
• Lech Bijałd, członek Szarych Szeregów i więzień obozów koncentracyjnych (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,bijald,265.chtm),
• Wilhelm Gaczek, augustianin zamordowany w KL Auschwitz (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,gaczek,838.chtm),
• Leszek Guzy, członek Szarych Szeregów i konspiracyjny drukarz (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,guzy,4106.chtm),
• Władysław Harbich, akowiec rozstrzelany przez Niemców (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,harbich,1120.chtm),
• Bronisław Hiksz, uczestnik kampanii wrześniowej, a potem więzień KL Plaszow (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,hiksz,6443.chtm),
• Stanisław Larysz, kupiec aresztowany jako zakładnik i skazany na śmierć w styczniu 1944 r. (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,larysz,1955.chtm),
• Eugeniusz Piskor, żołnierz AK i więzień obozów koncentracyjnych (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,piskor,2705.chtm),
• Jerzy Szewczyk, harcerz, drukarz i żołnierz AK (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,szewczyk,3423.chtm),
• Jan Włodek, profesor UJ aresztowany w Sonderaktion Krakau (http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,wlodek,3833.chtm).

Głosy na jednego z powyższych kandydatów można przesyłać do 23 czerwca 2023 r. do godz. 16 na adres: [email protected]. Od jednej osoby lub z jednego adresu mailowego przyjmowany będzie tylko jeden głos. Dla uczestników plebiscytu przygotowano nagrody książkowe.

Dni Pamięci Ofiar Gestapo to cykliczne wydarzenie organizowane od 2007 r. przez Muzeum Krakowa (wcześniej Muzeum Historyczne Miasta Krakowa). Placówka przypomina w nim krakowskie postacie i środowiska poddane prześladowaniom przez niemieckiego okupanta podczas ostatniej wojny.

Poprzednie edycje poświęcone były m.in. konspiracyjnej aktywności Polskiej Partii Socjalistycznej w Krakowie, podziemnej działalności mieszkańców krakowskiej Krowodrzy, krakowianom ratującym Żydów czy represjom Gestapo wobec uczestników kampanii wrześniowej 1939.

Dzień Pamięci Ofiar Gestapo jest obchodzony we wrześniu w związku z przypadającą wtedy rocznicą przejęcia przez niemieckie formacje policyjne Domu Śląskiego (13 września 1939 r.) przy ul. Pomorskiej 2. W umieszczonej tam siedzibie gestapo więziono, przesłuchiwano i torturowano wielu aresztowanych konspiratorów. Dziś mieści się tam oddział Muzeum Krakowa.