Rekordowy budżet Krakowa na 2025 rok, ale trzeba oszczędzać i spłacać długi. Brakuje pieniędzy na nowe inwestycje

- To jest budżet, o którym od dawna mówiliśmy, że będzie oszczędnościowy. To jest budżet, w którym musimy zahamować wzrost gigantycznych wydatków bieżących. Musimy też zmniejszyć deficyt, który urósł do monstrualnych rozmiarów. Z drugiej strony nie chcemy hamować inwestycji. Przeprowadziliśmy ich rewizje. Okazuje się, że niektóre inwestycje wcale nie są potrzebne mieszkańcom, dlatego rezygnujemy w przyszłorocznym budżecie na przykład z Centrum Sportów Zimowych za 100 mln zł czy nowej siedziby Zarządu Zieleni Miejskiej za 50 mln zł. Teraz potrzebne są żłobki, szkoły, chodniki, parkingi i tereny zielone – mówił Aleksander Miszalski

Ze względu na duże zadłużenie miasta (ok. 6,5 mld zł) to ma być więc rok oszczędności. W przypadku inwestycji 90 proc. to będą kontynuacje zadań, które są już realizowane, a 10 proc. przekazane zostanie na nowe przedsięwzięcia.

W 2025 roku deficyt miasta ma zostać zredukowany o ponad 100 mln zł. Prezydent podkreśla, że to najważniejszy cel przyszłorocznego budżetu.

Projekt budżetu Krakowa zakłada, że miasto osiągnie w 2025 roku dochody ogółem na poziomie 8 948 492 952 zł – i będzie to poziom o 10,4 proc. wyższy od planu uchwalonego na rok 2024 (wynoszącego 8 108 147 451 zł). Wydatki zaplanowano ogółem na poziomie 9 676 229 810 zł. Jeśli porównamy je z planem uchwalonym na 1 stycznia 2024 r., różnica wynosi około 1 mld zł (co oznacza wzrost wydatków o 12 proc.). Deficyt wynosi więc 727 7368 58 zł.

W 2025 roku miasto zamierza zrealizować program inwestycyjny na łączną kwotę 939 686 337 zł (dla porównania w planie uchwalonym na 1 stycznia 2024 r. przewidziano 924 021 271 zł). Zwiększy się m.in. pula środków inwestycyjnych, którymi samodzielnie mogą dysponować dzielnice – do swojej wyłącznej dyspozycji będą miały w sumie 19,6 mln zł (w ubiegłym roku było to 14 mln zł).

Ze względu na oszczędności z pewnych kosztownych inwestycji miasto zrezygnowało, m.in. drogi Nowej Bartla za 82 mln zł, nowego zadaszenia Starego Kleparza (18 mln zł), nowej siedziby Zarządu Zieleni Miejskiej (50 mln zł), czy Centrum Sportów Zimowych w Małym Płaszowie (100 mln zł).

W obszarze transportu nacisk położony zostanie na budowę i modernizację sieci dróg, w tym wykonanie ciągów pieszych i rowerowych, a także budowę węzłów przesiadkowych z parkingami park&ride, montaż sygnalizacji świetlnych i doświetlenie przejść dla pieszych. Nowe chodniki pojawią się m.in. przy ulicach Bogucianka, Bochenka, Tomickiego i Sołtysowskiej, Sosnowieckiej, Kantorowickiej, Sawy-Calińskiego, Bolesława Śmiałego, Drożyska i Podbipięty.

Ścieżki rowerowe zostaną poprowadzone wzdłuż ulic: Nawojki, Jancarza, po południowej stronie al. Pokoju, północnej stronie ul. Brożka oraz na odcinku ul. Walerego Sławka (pomiędzy skrzyżowaniami z ul. Kamieńskiego i Puszkarską). Dzięki doświetleniu bezpieczniej ma być na przejściach dla pieszych m.in. przy ulicach Fredry, Bochenka i Teligi, a także w Bieńczycach.

Zaplanowane zostały również środki na budowę linii tramwajowych i modernizację torowisk, w tym m.in. kontynuację budowy linii Krakowskiego Szybkiego Tramwaju od ul. Meissnera do Mistrzejowic, przygotowanie budowy KST os. Krowodrza Górka – Azory i przebudowy torów w ul. Starowiślnej oraz wykonanie przebudowy torowiska na ul. Straszewskiego.

Zarezerwowano też 900 tys. zł na prace związane z dokumentacją przygotowującą budowę pierwszego odcinka (rondo Polsadu - centrum - ul. Piastowska) I linii metra (Nowa Huta - centrum - Bronowice).

Zaplanowano również przedsięwzięcia związane z modernizacją oświetlenia publicznego (drogowego i parkowego), co w niedalekiej przyszłości ma przynieść miastu wymierne oszczędności.

Drugim obszarem inwestycyjnym, który wyróżnia się ze względu na wielkość zaplanowanych środków, jest pomoc i integracja społeczna oraz rodzina.

W projekcie zaplanowano środki na budowę miejskich żłobków w kilkunastu nowych lokalizacjach (przy ul. Krzemionki, Działowskiego, Karaszewicza-Tokarzewskiego, Drożyska, Niebyłej, Jabłonkowskiej, Wróblowickiej, Księcia Józefa, Lubockiej, Wadowskiej, Rybitwy) oraz modernizację żłobka przy ul. Mazowieckiej oraz przebudowa żłobka na os. Willowym.

W projekcie zapewniono także finansowanie m.in. na budowę trzech zespołów szkolno-przedszkolnych w najdynamiczniej rozwijających się rejonach Krakowa – tj. na Górce Narodowej, Klinach i w Czyżynach.

Plan inwestycyjny obejmuje także inne ważne zadania związane z edukacją: rozbudowę Szkoły Podstawowej nr 124 (ul. Sucharskiego), dobudowę pawilonu przedszkolnego w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 9 (ul. Prawocheńskiego), rozbudowę Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 8 (ul. Wrony), zakup lokalu w rejonie ul. Myśliwskiej na potrzeby klas I–III szkoły podstawowej, rozbudowę i przebudowę Szkoły Podstawowej nr 54 wraz z budynkiem Samorządowego Przedszkola nr 133 (ul. Tyniecka), rozbudowę Szkoły Podstawowej nr 62 (ul. Ćwikłowa), rozbudowę Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 15 (ul. Grochowa), rozbudowę Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 14 (ul. Stawowa).

W ramach programu likwidacja barier architektonicznych przeprowadzone zostaną prace modernizacyjne w budynkach użytkowanych m.in. przez II Liceum Ogólnokształcące, Centrum Młodzieży, Zespół Szkół Specjalnych nr 14, Zespół Szkół Mechanicznych nr 1, Zespół Szkół Geodezyjno-Drogowych i Gospodarki Wodnej.

Zaplanowano też środki na modernizację niektórych miejskich domów pomocy społecznej.

Budowa parków, rozwój terenów zielonych, odwodnienie, zagospodarowanie wód opadowych, poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, wspieranie rozwoju OZE oraz innych przedsięwzięć niskoemisyjnych – to główne cele zadań, które realizowane będą w obszarze ochrona i kształtowanie środowiska.

„Wybrane przykłady to rewitalizacja parków Kurdwanów, Wyspiańskiego i przy Dworze Czeczów, budowa nowych parków (ul. Kurczaba, park Kolejowy, park Grzegórzecki, park rzeczny Tetmajera), przygotowanie zielonych terenów rekreacyjnych znanych jako Planty Podgórskie, a także odwodnienie parku Maćka i Doroty”.

W obszarze sport i rekreacja sfinansowana zostanie budowa nowych obiektów sportowych oraz przyszkolnych hal gimnastycznych.

Powstaną m.in. kryte pływalnie w Szkole Podstawowej nr 129 (os. Na Stoku) oraz na terenie KS Clepardia (ul. Mackiewicza), hale sportowe w Szkole Podstawowej nr 100 (os. Albertyńskie) i Szkole Podstawowej nr 85 (os. Złotego Wieku) czy sala rehabilitacyjno-sportowa w Zespole Szkół Specjalnych nr 11 (al. Dygasińskiego).

To pierwszy projekt budżetu przygotowany przez prezydenta Aleksandra Miszalskiego, który rządy w Krakowie po prof. Jacku Majchrowskim objął na początku maja tego roku.

Już wcześniej, w czasie przygotowywania budżetu na 2025 rok prezydent Aleksander Miszalski przyznawał, że największym problemem Krakowa jest zadłużenie wynoszące ok. 6,5 mld zł. To efekt rządów poprzedniej ekipy. - Na samą obsługę długu, spłatę pożyczek obciążonych odsetkami musimy rezerwować ponad 400 mln zł rocznie - wylicza prezydent Krakowa.

W trudnych warunkach finansowych miasto szuka możliwości zwiększenia dochodów. Prezydent Aleksander Miszalski przedstawił już plan restrukturyzacja magistratu. Oszczędności mają także być znajdowane na przetargach, poprzez większą kontrolę wydatków w edukacji, stworzenie Centrów Usług Wspólnych (księgowość, rachunkowość i kadry będą obsługiwane w wielu jednostkach przez jedno centrum).

- To kwestia budżetu zadaniowego, informatyzacji, pilnowania zadań, połączenia niektórych wydziałów. Jeżeli chodzi o łączenie wydziałów - będą oszczędności w kwestiach organizacyjnych, lokalizacjach. Urząd jest teraz w kilkudziesięciu lokalizacjach. Często to małe pomieszczenia w centrum miasta. Jednym z pomysłów na zwiększanie dochodów jest wprowadzanie ułatwień dla przedsiębiorców i biznesu, żeby przyciągać podatników płacących PIT i CIT - mówił w rozmowie z nami prezydent Krakowa.

Do Polski popłyną kolejne środki z KPO