Fotografia litewska i architektura za żelazną kurtyną na tegorocznych wystawach w Międzynarodowym Centrum Kultury

Sytuacja pracownika na rynku pracy

W 2022 rok Międzynarodowe Centrum Kultury weszło wystawą „Ukraina. Wzajemne spojrzenia” poświęconą 30-leciu niepodległości Ukrainy. To największa dotąd w Polsce prezentacja artystyczna opowiadająca o tym, jak Ukraińcy wyobrażają sobie siebie. Wystawa zakończyła się na miesiąc przed wybuchem wojny. Kolejna ubiegłoroczna ekspozycja wynikała z kolei z przyglądania się kłopotliwemu dziedzictwu w Polsce i Europie Środkowej, jej otwarcie w marcu złowrogo rezonowało z tym, co Putin głosił w kontekście Kijowa.

- Paradoksalnie, ostatni rok był dla MCK bardzo dobry. Wystawa „Niechciana stołeczność” poświęcona architekturze i urbanistyce Krakowa w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945 w obliczu wojny w Ukrainie nabrała nowego wymiaru. Udało nam się także szybko zareagować na tę sytuację wystawą zdjęć z Ukrainy Justyny Mielnikiewicz. Były to fotografie, które powstały po 2014 roku i najświeższe. Zakończyliśmy rok wystawą prac Małgorzaty Mirgi-Tas, jednej z gwiazd polskiego art worldu, którą artystka zaprasza widzów do swojego romskiego uniwersum – podsumowała miniony rok Agata Wąsowska-Pawlik, dyrektorka MCK.

W najbliższych miesiącach Międzynarodowe Centrum Kultury zaplanowało dwie ekspozycje: w czerwcu zostanie otwarta wystawa „Mgnienie piękna. Dwa stulecia fotografii litewskiej”, a w grudniu „Socmodernizm. Architektura za żelazną kurtyną”. Do 5 marca w siedzibie MCK można oglądać prace Małgorzaty Mirgi-Tas zebrane na ekspozycji „Wędrujące obrazy”.

700-lecie Wilna – miasta partnerskiego Krakowa – to pretekst dla pierwszej z tegorocznych wystaw, będącej retrospektywą fotografii litewskiej. Wystawa będzie pierwszą tak obszerną prezentacją fotografii litewskiej w Polsce. Poczynając od dziewiętnastowiecznych pionierów, przez dwudziestowiecznych klasyków gatunku, po przedstawicieli najmłodszej generacji twórców, narracja nakreśli szeroką panoramę zjawiska, które wciąż pozostaje nierozpoznane wśród polskiej publiczności. Ekspozycji towarzyszyć będzie dwujęzyczne wydawnictwo. Na „Mgnienie piękna” MCK zaprosi 22 czerwca.

- Na tej wystawie będziemy chcieli w praktyce pokazać to nasze środkowoeuropejskie podejście do wspólnego dziedzictwa i opowiadania fenomenów artystycznych. Mamy opowieść o Litwie w fotografii zrobioną we współpracy z Litewskim Związkiem Fotografów, ale z polskim kuratorem. Można więc powiedzieć, że środowisko litewskie zaprasza Polaka, żeby - z zewnątrz patrząc - spróbował zbudować opowieść o fotografii w Litwie. Jest to rodzaj przełomu – wyjaśnia Łukasz Galusek.

Jesienią MCK wyda także polską edycję „Historii Litwy dla wszystkich” Tomasa Venclovy, jednego z najwybitniejszych litewskich intelektualistów, poety i prozaika. Dla polskiego czytelnika zostanie przygotowane specjalne wydanie.

Dziedzictwo architektury socmodernizmu stanie się tematem wystawy, którą MCK zamknie rok.

- Zdaliśmy sobie sprawę, że o architekturze drugiej połowy XX wieku mówimy językiem lat 90.: blokersami, blokowiskami, betonozą. Nie mamy słownictwa, które by w sposób pozytywny opisywało tamten świat, chociaż obserwujemy już trend do tego, żeby zacząć doceniać myśl architektoniczno-urbanistyczną i dziedzictwo tej architektury – mówi Łukasz Galusek, który będzie kuratorował ekspozycji.

Wystawa stanowić będzie pierwsze panoramiczne ukazanie najciekawszych realizacji socmodernistycznych z całej Europy Środkowej, a zarazem zaproponuje wspólny, nieobciążony uprzedzeniami klucz do odczytania powojennej architektury środkowoeuropejskiej. Wystawie będzie towarzyszyć dwujęzyczna, polsko-angielska publikacja.

- Ten rok przynosi także dwie rocznice wydarzeń kluczowych dla historii najnowszej Krakowa z perspektywy ochrony i zachowania jego dziedzictwa: 45-lecie wpisu Krakowa na Listę światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego UNESCO i 45-lecie powstania Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Miasto – a w szczególności Kraków – jest częstym kontekstem dla działalności MCK. Nasz udział w projektach zaplanowanych w związku z tymi rocznicami będzie miał na celu pokazanie, że krakowska metropolia jest najważniejszym polskim laboratorium refleksji nad dziedzictwem kulturowym – dodaje Agata Wąsowska-Pawlik.

Pod koniec ubiegłego roku, kadencja obecnej dyrektorki Międzynarodowego Centrum Kultury, Agaty Wąsowskiej-Pawlik została przedłużona na kolejne pięć lat.

- Odbieram to jako dowód uznania dla tego, co działo się w tej instytucji przez ostatnie pięć lat – mówiła dyrektorka, która instytucję przejęła od prof. Jacka Purchli.