Kraków wprowadza politykę muralową. "Dobry mural to nie tylko kwestia monumentalnego malowidła"

FLESZ - Ważna zmiana w certyfikatach covidowych!

- Celem polityki muralowej jest uporządkowanie procedur związanych z muralami, a dokładnie - stworzenie systemu wspomagającego ochronę przestrzeni publicznej przed powstawaniem przypadkowych, czy też słabej jakości murali - tłumaczy Katarzyna Olesiak, dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK. - Dotychczas tę ochronę pośrednio sprawowała Plastyk Miasta Krakowa, głównie w obrębie ścisłego centrum Krakowa i strefy buforowej, jednak biorąc pod uwagę ilość inicjatyw związanych z muralami, które pojawiały się w ostatnim czasie, uznaliśmy, że jednak to jest niewystarczające - dodaje.

Urzędnicy zapewniają, że celem nowej polityki muralowej nie ma być ustrukturyzowanie procesu tworzeniu murali, ale współpraca – z pomysłodawcami, twórcami i realizatorami malowideł. Wszystko po to, by przeciwdziałać powstawaniu mało wartościowych dzieł, brakowi poszanowania kontekstu miejsca, komercjalizacji czy nadprodukcji. Potrzebę stworzenia polityki muralowej sygnalizowała Rada Miasta z przewodniczącą Komisji ds. Kultury i Ochrony Zabytków Małgorzatą Jantos na czele. Jej wypracowanie natomiast powierzono zespołowi DNA Miasta pod kierunkiem Artura Celińskiego - politologa, miejskiego konsultanta oraz eksperta w dziedzinie polityki kulturalnej i znaczenia kultury dla rozwoju miast.

Jednym z najważniejszych wyzwań, przed jakim stanęła polityka muralowa, było zbudowanie definicji dobrego muralu - mówi Artur Celiński. - Dobry mural to nie jest tylko kwestia monumentalnego malowidła, ale również jego walory artystyczne, sposób, w jaki koresponduje z kontekstem, społecznością, która mieszka wokół, a także w jaki sposób buduje wizerunek miasta - czy jest narzędziem, czy sztuką samą w sobie. Dodatkowym tematem jest tu kwestia murali reklamowych, coraz częściej goszczących w przestrzeni miast - dodaje. - Przy pomocy artystów, kuratorów, badaczy sztuki murali, urzędników nimi zarządzających udało nam się te dobre standardy polityki muralowej wypracować i teraz chcemy promować je na zewnątrz.

Wypracowane zasady w życie będzie wcielać Zespół ds. murali. Jego członkowie będą przyglądać się wnioskom, opiniować je, prowadzić analizy umożliwiające ocenę kondycji krakowskich murali, gromadzić dokumentację związaną z istniejącymi malowidłami, czy koordynować współpracę z poszczególnymi jednostkami miasta zaangażowanymi w powstawanie murali albo ich opiniowanie. Jak zapewniają przedstawiciele miasta, w skład zespołu obok urzędników wejdą także przedstawiciele środowisk artystycznych i eksperckich, osoby, które na podstawie swojego doświadczenia i wiedzy chcą wesprzeć prace grupy. Otwarty konkurs na członków zespołu miasto ogłosi jeszcze w styczniu.

Trzeba jednak pamiętać, że na estetykę miasta wpływa z jednej strony dbanie o to, co ładne i wartościowe, a z drugiej - walka z tym, co tę przestrzeń szpeci. Tymczasem krakowskie kamienice, pojazdy komunikacji miejskiej, wiadukty, mosty i ekrany akustyczne non stop padają ofiarą pseudoartystów, i mimo licznych akcji i interwencji nie udaje się wyeliminować działalności pseudografficiarzy. Ostatnim przykładem jest dewastacja murów na bulwarach wiślanych. Czy nowa polityka muralowa obejmie również i to zagadnienie?

Murali nie łączymy z bazgrołami - odpowiada Robert Piaskowski, Pełnomocnik Prezydenta miasta Krakowa ds. Kultury. - Istotnie temat bazgrołów jest ogromnym problemem i społecznym, i konserwatorskim, i estetycznym, i etycznym. Nielegalne gryzmoły to wandalizm. Niszczy społeczność, obniża wartość i stan nieruchomości i pogarsza jakość życia. Zespół do spraw bazgrołów przygotowuje raport w tej sprawie, ale sądzę, że muszą powstać bardziej zdecydowane działania. Mamy w tej sprawie umówione spotkania i będziemy uruchamiali osobną komunikację. Ale byłoby bardzo nieszczęśliwie, gdyby sprawa murali była z wandalizmem łączona. Także piękne murale są ofiarami wandali. Nasza polityka muralowa ma chronić takie realizacje także przed dewastacją - zaznacza.