Mieszkańcy Limanowej, zwłaszcza jej ścisłego centrum, dobrze wiedzą, kto truje im powietrze. Czarne kłęby dymu wydobywają się z kominów piekarni i domu towarowego. Nie bez winy są i sami mieszkańcy, którzy nierzadko palą śmieciami w piecach.
Brudne powietrze tematem tabu
Smog w Limanowej był do zeszłego tygodnia tematem tabu. Głównie z dwóch powodów. Trzeba byłoby bowiem wskazać konkretne instytucje czy firmy, które powietrze zatruwają, a władze miasta musiałyby podjąć konkretne działania mające na celu ich ukaranie.
Dopiero na ostatniej sesji rady miasta sprawa smogu została podniesiona przez radnych. Do złej jakości powietrza odniósł się także burmistrz Władysław Bieda. Podpierając się zatrważającymi statystykami, zaapelował do mieszkańców, aby wzięli sobie do serca przytoczone przez niego liczby i zaprzestali palić śmieciami w piecach.
- Worki ze śmieciami lądują w piecach. Widać to, kiedy od mieszkańców odbierana jest różna ich ilość. Dlatego wiadomo, kto pali odpadami - tłumaczy burmistrz Bieda.
Ciężko oddychać nie tylko zimą, ale również w pozostałe pory roku. Limanowej nie pomaga fakt, że jest ona położona w kotlinie. Bywa, że spowite smogiem miasto zupełnie jest niewidoczne z pobliskich górek.
- Przed rozpoczęciem sezonu musieliśmy odwołać jeden z treningów, bo wieczorem nad stadionem zrobiło się czarno, a dym gryzł w oczy zawodników. Nie dało się oddychać i biegać po boisku - narzeka Mateusz Wroński, były radny i jednocześnie trener Limanovii.
Rynek tonie w kłębach czarnego dymu
Limanowianie z ironią mówią, że już w niedługim czasie, tak jak mieszkańcy Pekinu, będą musieli zakładać na twarze maski przeciwsmogowe. Nie jest tajemnicą, że najwięcej zanieczyszczeń wydobywa się z kominów piekarni i domu towarowego. I to nie tylko w okresie zimowym, ale przez cały rok.
Obecna na piątkowej sesji Maria Mąka, przedstawicielka Rejonowej Spółdzielni Zaopatrzenia i Zbytu w Limanowej, nie była zadowolona z podniesienia przez burmistrza tematu smogu. Jak podkreśliła, jej spółdzielnia zrobiła, co mogła, aby dym wydobywający się z kominów piekarni i domu towarowego był jak najmniej uciążliwy dla mieszkańców.
- Ogrzewanie na węgiel jest już przestarzałe, a na ocieplanie budynków i wymianę okien czy instalacji musimy zarobić. Na to potrzeba czasu - zaznaczyła Maria Mąka, dodając, że spalany węgiel jest atestowany.
- Pochodzi ze sprawdzonych źródeł i posiada wszystkie możliwe atesty. Pretensje, o to, że się dymi nie powinno się do nas kierować - zaznaczyła Mąka.
Magistrat obiecuje wsparcie
Władysław Bieda obiecał wsparcie urzędników dla Rejonowej Spółdzielni Zaopatrzenia i Zbytu w Limanowej. Może ona np. sięgnąć po unijne środki. Programów dotyczących termomodernizacji budynków czy wymiany instalacji opalanych węglem na gazowe nie brakuje. Jeżeli szybko sytuacja się nie poprawi, to magistrat będzie zmuszony do kontroli pieców również w prywatnych domach. - Statystyki pokazują, że powiat limanowski w województwie małopolskim ma najwyższą zachorowalność na raka i to są przede wszystkim nowotwory dróg oddechowych. Nie można tej sprawy bagatelizować - mówi burmistrz Bieda.
Komentarze:
Dr Adam Ryś ordynator oddziału pulmonologii szpitala w limanowej
Władze miasta i gminy Limanowa, a także Laskowej powinny faktycznie wziąć się za walkę z brudnym powietrzem. Najbardziej szkodliwe dla organizmu człowieka są benzo(a)pireny wydobywające się podczas spalania m.in. plastiku. To może być jeden z czynników powodujących nowotworów. Szkodliwe substancje w powietrzu powodują nie tylko choroby płuc, ale też nerek.
Karol Wojtas limanowski historyk
To co wydobywa się z kilku kominów w centrum miasta szkodzi także limanowskim zabytkom. Proszę popatrzyć na bazylikę i jej fasadę. W 2013 i 2014 roku przeprowadzona została renowacja ścian zewnętrznych kościoła. Efekt był bardzo dobry, ale po 5 latach od dymu i sadzy z kominów elewacja są znowu brudne.
