Mocak otwiera trzy nowe wystawy. Główny temat: polityka w sztuce

FLESZ - Polskie niebo “zamknięte”? Sporo lotów odwołanych

Kiedyś artyści wspierali swoim talentem potęgę systemów politycznych, dziś krytycznie obserwują polityków, włączają się do działań opozycyjnych. Relacja polityki i sztuki ma długą tradycję. Teraz jest tematem nowej ekspozycji w MOCAK-u.

- Intencją tej wystawy jest pokazanie, jak niebezpieczną przestrzenią jest polityka. Jak jest to przestrzeń delikatna, której częstą metodą jest kłamstwo, a formą negocjacji korupcja. I że jest to dziedzina, która wymaga permanentnej obserwacji krytycznej ze strony zarówno kultury, jak i ulicy. To wszystko próbujemy na tej wystawie pokazać – mówi dyrektorka MOCAK-u Maria Anna Potocka.

Wystawa "Polityka w sztuce" składa się z sześciu działów, począwszy od "Oporu i protestu", gdzie pokazane są największe protesty uliczne w Polsce, przez "Podważanie systemów i granic", w którym mowa o kwestionowaniu istniejących podziałów oraz koncepcjach zmian politycznych, a także "Demokrację i jej deprawowanie" podejmującą kwestie idealnego modelu politycznego. Kolejnymi działami są "Nacjonalizm" z ostrzeżeniem przed zbrodniczym przekonaniem, że poczucie wielkości własnego narodu uzasadnia pogardę i agresję wobec innych i "Unia Europejska", gdzie podjęto temat troski o stabilność wspólnoty w czasach migracji, brexitu i wojenno-mocarstwowej agresji Rosji. Ostatnim punktem jest "Medialność polityki". W tym dziale ukazane są role środków masowego przekazu w kształtowaniu poglądów politycznych, udział mediów w krytycznym odniesieniu do polityki lub jej usprawniania.

Wystawa ma mnóstwo fotografii. To w jakiś sposób sugeruje, że polityka jest czymś, co wymaga szybkiej ingerencji, szybkiego dokumentowania tego, co się dzieje - dodaje Maria Anna Potocka.

Co ciekawe, ekspozycji towarzyszy katalog, do pracy nad którym dyrektor MOCAK-u zaprosiła m.in. Janusza Palikota. Jak zaznacza, polityk ten "jest arką przymierza między polityką i sztuką, ponieważ wprowadzał do polityki performens". To dziesiąta wystawa z flagowej serii MOCAK-u, w której muzeum łączy sztukę z najważniejszymi terminami cywilizacyjnymi.

Równocześnie otwierane są dwie inne kolekcje - "Ta krew jest dla ciebie" Franciszka Orłowskiego oraz "Ostatni szwajcarscy ocalali z Holokaustu".

To bardzo różne projekty, jednak łączy je wspólne i uniwersalne przesłanie o tolerancji i otwartości na drugiego człowieka - podkreśla Monika Kozioł z działu sztuki muzeum.

Pierwsza z nich jest wynikiem projektu zapoczątkowanego w 2016 roku, gdy artysta zaprosił do oddania krwi osoby mieszkające w Warszawie, ale pochodzące z różnych kręgów kulturowych. Pobrana krew trafiła do polskiego banku krwi, a cała akcja była dokumentowana. Na wystawie zaprezentowana została trzecia, najnowsza, zrealizowana w Krakowie i rozszerzona wersja tego przedsięwzięcia wraz z portretami bohaterów i krótkimi wywiadami.

Od początku za tym projektem stała potrzeba wspólnotowości i w jakimś sensie także reakcji na rosnący nacjonalizm - mówi Franciszek Orłowski, autor projektu. - Krew nie dzieli, krew łączy. W języku mamy takie sformułowania, jak „braterstwo krwi”, „krewni”. Chodziło więc także o braterstwo - dodaje.

Trzecią otwieraną właśnie wystawą jest zbiór 14 czarno-białych fotografii portretujących świadków Zagłady oraz ich potomków, uzupełnionych o prywatne opowieści i wspomnienia "Ostatni szwajcarscy ocalali z Holokaustu". Ekspozycji towarzyszy polskojęzyczna publikacja przygotowana we współpracy z Gamaraal Foundation z Zurychu.

W MOCAK-u można także zwiedzić wystawę poświęconą Wisławie Szymborskiej. W 10. rocznicę śmierci poetki w muzeum zgromadzono jej osobiste pamiątki, kolaże, wszystkie polskie wydawnictwa, a także dzieła sztuki, których jest bohaterką.

Wszystkie wystawy można zwiedzać od 28 kwietnia 2022 roku. "Polityka w sztuce" znajduje się na parterze budynku A, projekt "Ta krew jest dla ciebie" prezentowany jest w Galerii Beta, wystawa "Ostatni szwajcarscy ocalali z Holokaustu" w bibliotece MOCAK-u, natomiast "W dziesiątą rocznicę śmierci Wisławy Szymborskiej" w Galerii Alfa.