W powszechnym wyobrażeniu porcelana i górnictwo wydają się pojęciami przeciwstawnymi. Cóż może łączyć ciężko pracujących w mrokach podziemi górników z kruchym pięknem białej porcelany? Na to pytanie odpowie wystawa „Górnictwo i sztuka. Kolekcja porcelany Middelschulte”, która prezentuje wczesnoeuropejską porcelanę zdobioną motywami górniczymi.
Kolekcja jest zaliczana do najważniejszych na świecie, a w Polsce można ją oglądać po raz pierwszy.
Zastawy stołowe, tabakierki i naparstki a także dekoracje stołów oraz liczne figurki górników znalazły się wśród 170 obiektów prezentowanych na wystawie. Porcelanowe arcydzieła pochodzą z najstarszych wytwórni min. Miśni, Wiednia i Berlina. W wielu wypadkach stanowią unikaty, czyli jedyne znane egzemplarze danego modelu. Obiekty pochodzą z kolekcji Fundacji Achima i Beate Middelschulte z Niemiec, przechowywanej w Deutsches Bergbau-Museum w Bochum.
- W połowie XVIII wieku „na salonach” zupełnie inaczej niż obecnie wyglądał wizerunek pracy w kopalni. Wówczas górnicze postacie, które pojawiały się na filiżankach, talerzach, czajniczkach i tabakierkach, miały kapelusze z kokardami, getry i buty ze złotymi sprzączkami. Mogły je też udawać putta ubrane w stroje górników - wyjaśnia Małgorzata Bogucka z Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce. - Figurki górników początkowo powstawały na zamówienie Augusta Mocnego, króla polskiego i elektora saskiego, który lubił je oglądać na stołach bankietowych. Zapewne wynikało to stąd, że górnictwo w Saksonii w I połowie XVIII w. prężnie się rozwijało i przynosiło mu znaczne dochody.
Król cenił też bardzo porcelanę chińską i japońską wydając na nią duże kwoty, a po uruchomieniu manufaktury w Miśni mógł połączyć obie pasje.
- Uwagę zwracają nie tylko obiekty, ale także sceny malowane na nich. Ukazują górskie pejzaże, piętrzące się wydobyte rudy, pracowników wykonujących różne prace, urzędników doglądających górników lub spacerujących z eleganckimi damami. Pozwalają zajrzeć do wnętrza kopalni, a nawet pokazują wybuch - dodaje Małgorzata Bogucka.
W prezentowanej w Wieliczce kolekcji znajdują się dzieła malarskie Bonaventury Häuera (1709–1782) i rzeźby Johanna Joachima Kaendlera (1706–1775), najwybitniejszego modelarza miśnieńskiej wytwórni, który wprowadził modę na porcelanowe figurki na stołach Europy i opracował ich liczne wzory.
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę do 22 października 2023 r. do Zamku Żupnego w Wieliczce.
Czy technologie niszczą psychikę dzieci?
