Premetro w Krakowie za trzy miliardy złotych. Jest szansa, że za całość zapłaci Unia Europejska

- Mamy listę inwestycji, które mogłyby zostać sfinansowane przez Unię Europejską. W przypadku przedsięwzięć, które są wysoko oceniane pod względem ich wpływu na ochronę środowiska jest możliwość dofinansowania nawet do 100 procent. Za takie proekologiczne rozwiązanie uważany jest rozwój podziemnej komunikacji. Dla nas rewelacyjne byłoby wsparcie takiego zadania nawet w wysokości 90 procent. Ze wstępnych rozmów, które prowadziliśmy z przedstawicielami UE wynikało, że możemy otrzymać jednak nawet do 100 procent wsparcia - mówi wiceprezydent Krakowa Andrzej Kulig.

- Część pieniędzy, przynajmniej na projekt premetra moglibyśmy uzyskać z Krajowego Planu Odbudowy, jeżeli finansowanie z niego zostanie uruchomione. Pozostałe środki byłaby możliwość pozyskać z unijnych funduszy na infrastrukturę w ramach nowej perspektywy finansowej UE - dodaje wiceprezydent Andrzej Kulig.

Założenie jest takie, by w 2024 roku miastu udało się uzyskać decyzję środowiskową dla budowy premetra. Wtedy można byłoby się starać o pieniądze na projekt, którego cena zazwyczaj wynosi 3-4 procent całkowitego kosztu. W tym przypadku byłaby więc mowa o ok. 90-120 mln zł.

Przypomnijmy, że KPO jest programem, który dotyczy wsparcia odbudowy potencjału rozwojowego gospodarki utraconego w wyniku pandemii, wzmocnienia konkurencyjność i podniesienia poziomu życia społeczeństwa. Polski rząd zabiega o odblokowanie przez UE pieniędzy z KPO. Ten program obejmuje inwestycje, które mogą zakończyć się do 31 sierpnia 2026 r.

Na razie w Krakowie odbywają się konsultacje społeczne, których przeprowadzenie jest niezbędne do pozyskania decyzji środowiskowej. Dotyczą budowy pierwszego etapu premetra (podziemna komunikacja z wykorzystaniem tramwajów) na odcinku pomiędzy ul. Piastowską a domem handlowym Wanda w Nowej Hucie. To trasa licząca prawie 10,5 km długości, w tym tunel pod centrum o długości 5,6 km i estakada w Nowej Hucie (1,4 km).

Pierwszy podziemny przystanek zaplanowano przy ul. Reymonta (w rejonie głównego gmachu Akademii Górniczo-Hutniczej). Kolejna stacja to "Stare Miasto" - miałaby powstać pod nowym parkiem im. Wisławy Szymborskiej przy ul. Karmelickiej lub pod domem towarowym Elefant w sąsiedztwie Teatru Bagatela. Następne podziemne przystanki wyznaczono pod: placem Nowaka-Jeziorańskiego (obok Galerii Krakowskiej), rondem Mogilskim i na Olszy - pod skrzyżowaniem ul. Olszyny oraz Łukasiewicza i Lesistej.

W czwartek (22 czerwca) odbyło się spotkanie konsultacyjne dla mieszkańców Starego Miasta i Krowodrzy. Uczestnicy obawiali się, że ulice i zieleńce w centrum mogą zostać rozkopane. Zwracali uwagę, że to zabytkowy teren.

Projektanci uspokajali, że tunel od rejonu gmachu głównego AGH do ronda Młyńskiego będzie wykonywany metodą wiertniczą. Tylko w przypadku budowy stacji mogą być też brane pod uwagę prace polegające na wykopach.

- Mieszkańcy bardzo obawiają się, by nie ucierpiała zabytkowa substancja Starego Miasta. Jakiekolwiek prace są możliwe jedynie za zgodą i pod nadzorem konserwatorskim. To jednak bardzo trudny teren. Wszystko musiałby zostać tak zaplanowane, by nie było ewentualnych zaskarżeń, w tym do unijnej administracji - zwraca uwagę Olgierd Sęczek, radny Dzielnicy I Stare Miasto. - Szkoda, że spotkanie konsultacyjne nie odbyło się z udziałem konserwatora zabytków - dodaje.

Projektanci zapewnili, że inwestycja nie będzie obejmować, ani oddziaływać na Planty Krakowskie.

W formularzu konsultacyjnym mieszkańcy mogą wskazywać jaka ich zdaniem jest lepsza lokalizacja dla przystanku "Stare Miasto". Liczba głosów na poszczególne rozwiązanie ma być brana pod uwagę przy dalszym planowaniu inwestycji.

Wybór przystanku pod parkiem przy ul. Karmelickiej wiązałby się z częściowym rozkopaniem tego zielonego obszaru. Jest też obawa, że po wyjściu ze stacji zbyt dużo osób będzie kierować się na ul. Karmelicką i to może blokować tam ruch. Brane jest też pod uwagę to, że wielu pasażerów będzie przechodzić przez park, co może zrodzić problem z utrzymaniem tam zieleni.

Przystanek pod domem towarowym Elefant powstałby w uzgodnieniu z właścicielem budynku. Większościowym udziałowcem w firmie Elefant, do której należy nieruchomość jest znany polski rajdowiec Rafał Sonik. Plus takiej lokalizacji byłby taki, że byłoby bliżej do Rynku i do przystanków tramwajowych w tym rejonie. Z podziemnego przystanku można byłoby wychodzić przez Elefant w różnych kierunkach.

Podczas spotkania konsultacyjnego rozważano też przebieg premetra na ul. Reymonta. Tam wyjazd z tunelu zaplanowano na wysokości Parku Jordana (w okolicy MDK "Dom Harcerza"). Dalej wyznaczono trasę naziemną - wzdłuż chodnika, od strony obiektów akademickich. Wiceprezydent Kulig przyznał, że rozpatrzone zostaną jednak uwagi dotyczące ewentualnego wydłużenia tunelu, tak by nie dochodziło do sytuacji, w której nadmierny ruch pieszy i samochodowy w tym rejonie (np. w czasie imprez odbywających się na obiektach sportowych Wisły Kraków) może powodować zatrzymywanie lub opóźnianie wagonów premetra.

Wstępnie oszacowano, że z planowanym pierwszym etapem premetra koliduje 749 drzew, którym grozi wycinka, ale jeżeli będzie taka możliwość część z nich mogłaby zostać przesadzona. Dotyczy to głównie drzew na odcinkach naziemnych planowanej trasy, a więc przy ul. Reymonta (do ul. Piastowskiej) i w rejonie Nowej Huty. Wiceprezydent Andrzej Kulig i projektanci zapewniali, że w zamian za ewentualne wycinki byłby nasadzenia - w tym samym rejonie.

W ramach konsultacji społecznych, które potrwają do 30 czerwca można jeszcze zgłosić swoje uwagi telefoniczne. Dyżury eksperckie mają być prowadzone 23 i 28 czerwca 2023 r. w godz. 16–19 pod nr tel.: 730 688 274.

W formularzu konsultacyjnym można się też wypowiedzieć co do przebiegu linii premetra w Nowej Hucie. Wariant inwestorski przewiduje tam poprowadzenie trasy na estakadach wraz z rampami najazdowymi na odcinku od ul. Dobrego Pasterza do ul. Braci Schindlerów. Wariant alternatywny zakłada wyznaczenie naziemnej trasy.

Budowa planowana jest na lata 2029-2033. - Zrobimy projekt tunelu, który ma być wykonany w takiej technologii, by mogło tam być premetro albo metro - przyznaje wiceprezydent Krakowa Andrzej Kulig.

Tunel dla metra powinien być szerszy o ok. 1,5 m od korytarza dla premetra. Wiceprezydent Kulig wyjaśnia, że decyzja o tym, czy ma powstać premetro czy też metro, po analizie prognoz podróży na kolejne lata, powinna zapaść za 5-6 lat.

Wzrasta popyt na rynku nieruchomości