Wybory 2024. Prof. Stanisław Mazur, kandydat na prezydenta: Budżet Krakowa to pacjent w stanie przedzawałowym. Potrzebujemy defibrylatora

- Krakowskie finanse osiągnęły stan krytyczny, a brak reform doprowadzi nas do całkowitej niewydolności. Musimy zacząć optymalizację kosztów i odważniej naciskać o środki z budżetu centralnego - mówił podczas konferencji prasowej zwołanej w piątek, 2 lutego, kandydat na prezydenta Krakowa, prof. Stanisław Mazur.

Według danych, Kraków jest jednym z najbardziej zadłużonych miast w Polsce, a ta sytuacja stale się pogarsza. Kwota zadłużenia na koniec 2021 wynosiła ok. 4,19 mld, na koniec 2022 - 4,69 mld zł, a plan na 2023 początkiem minionego roku wynosił 5,53 mld. Co więcej, 31 grudnia kwota ta została skorygowana do 6,05 mld zł.

- Planowany deficyt, początkiem 2023 roku wynosił 1,16 miliarda, a końcem został powiększony o blisko 570 milionów, do kwoty 1,73 mld złotych - podkreślał prof. Mazur.

Zdaniem rektora UEK, planowany przez miasto wzrost nadwyżki operacyjnej od 170 mln w roku 2024 do 1,26 mld zł w roku 2027 wydaje się być nierealny.

- Po wprowadzeniu reformy podatkowej, określonej jako Polski Ład, doprowadzono do utraty utrzymania zdolności finansowej i równowagi w budżecie operacyjnym miasta, a tym samym przyczyniła się do wielu niekorzystnych, ale jednak koniecznych decyzji jak zwiększenie kwoty zadłużenia, czy zmniejszenie dynamiki wydatków inwestycyjnych, które są wyznacznikiem rozwoju - tłumaczył prof. Krzysztof Surówka, kierownik Katedry Finansów Publicznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Eksperci Stowarzyszenia Lepszy Kraków zwracają uwagę na to, jak wielu inwestycji w Krakowie nie udaje się zrealizować.

- Na przykład po trzech kwartałach ubiegłego roku wykonywaliśmy nieco ponad 50 proc. planu. Nie znamy jeszcze danych końcowych, ale wiadomo już, że w ostatnich trzech miesiącach wiele nie udało się nadgonić - mówił Mazur.

Z kolei dr Marzena Piszczek z Katedry Finansów Publicznych UEK wyjaśniała: - Aby odzyskać poczucie stabilności finansowej konieczna jest natychmiastowa odbudowa bazy podatkowej, a także konieczność zapewnienia adekwatności środków przekazywanych w formie subwencji czy dotacji przez rząd na realizację tak ważnych zadań jak oświata. Potrzebujemy zdecydowanej interwencji władz centralnych.

Dr Piszczek podkreślała również, że aby można było zapewnić bezpieczną i zgodną z prawem realizację zadań na rzecz mieszkańców, nie można pozwolić sobie na zwłokę.

- Bez radykalnych działań reformujących system finansów czekają nas braki w koniecznych inwestycjach czy bieżących remontach. Kontynuacja zadłużenia spowoduje pogorszenie jakości usług publicznych, takich jak transport, edukacja i opieka zdrowotna. Dalsze zaniedbanie budżetu grozi naruszeniem podstawowych standardów i bezpieczeństwa mieszkańców Krakowa - wyjaśniał prof. Mazur.

- Potrzebujemy więc defibrylatora. I to nie w pogotowiu, musimy go użyć zaraz. Odpowiedzialność prezydenta Krakowa to twarda i merytoryczna rozmowa o zmianach systemowych z nowym rządem. To renegocjowanie podziału podatków oraz zwiększenie dodatkowych subwencji i dochodów gmin - ocenił Mazur.

Jak wskazywali podczas konferencji prasowej eksperci Stowarzyszenia Lepszy Kraków, wśród rozwiązań, które miasto powinno forsować w rozmowach z rządem jest także powrót do zwiększenia udziału subwencji oświatowej w budżecie państwa nawet do wysokości 3 proc. PKB - tak, aby pokrywała ona w pełni wydatki związane z edukacją.

- Dopatruję też możliwości negocjacyjnych w kontaktach z bankami, dzięki którym moglibyśmy obniżyć koszty obsługi długu. Nie ma jednak wątpliwości, że kluczem do sukcesu i odbudowania pozycji finansowej miasta będzie szybka reakcja rządu na pilne potrzeby polskiego samorządu - podsumował prof. Mazur.

Na zakończenie spotkania zostały też przedstawione porównania samych kosztów obsługi krakowskiego długu do kwot, jakie można wydać na ważne inwestycje czy bieżące wydatki: - To środki, za które wybudować można 17 nowych szkół, 2-3 lokalne szpitale, czy co najmniej kilka kilometrów trakcji tramwajowej w obszarach, które nadal czekają na poprawę komunikacji - wyliczał kandydat na prezydenta.

Polacy się starzeją