Polacy opracowali lek na śmiertelną chorobę
Historia społeczności żydowskiej w średniowiecznej Andaluzji to fascynująca opowieść. To właśnie na terenie arabsko-islamskiego terytorium, które od VIII wieku funkcjonowało na terenie Półwyspu Iberyjskiego, żydowska społeczność przeżyła największy kulturalny i ekonomiczny rozkwit w średniowieczu. Nie bez powodu do dziś mówi się o tamtej epoce jako o „złotym wieku”: nazwiska dyplomaty Ibn Szapruta, poetów Ibn Gabirola i Judy Halewiego czy myśliciela Majmonidesa wciąż rezonują w zbiorowej wyobraźni.
Wystawa „Złoty wiek Żydów z Al-Andalus”, której kuratorem jest dr José Martínez Delgado z Uniwersytetu w Granadzie, oferuje wyjątkowy wgląd w życie codzienne Żydów i Żydówek w Al-Andalus. Jest efektem badań nad tekstami przechowanymi w kairskiej genizie. Geniza, po hebrajsku schowek, była pomieszczeniem w synagodze lub na cmentarzu żydowskim, służącym do składowania świętych dokumentów, które nie nadawały się już do użytku.
użącym do składowania świętych dokumentów, które nie nadawały się już do użytku. Kiedy Żydzi z Fustatu (Starego Kairu) w XI wieku wznosili swoją synagogę, zbudowali w niej specjalny magazyn, do którego przez otwór w ścianie wrzucali stare biblie i modlitewniki. Kiedy w XIX wieku odkryto kairską genizę, światło dzienne ujrzały nie tylko teksty sakralne, ale i ukryte skarby dokumentujące codzienność: listy zakupów, kontrakty małżeńskie i rozwodowe, szkolne zeszyty, arabskie bajki, korespondencję handlową. Wiele z nich pochodziło ze średniowiecznej Andaluzji.
Prezentowana w Instytucie Cervantesa w Krakowie wystawa łączy opowieść o wielowiekowej historii Żydów w Al-Andalus z panelami dydaktycznymi, prezentującymi wybrane dokumenty z kairskiej genizy. Można na niej zobaczyć rękopisy Majmonidesa, ilustrowane arabskie księgi, listy żydowskich dyplomatów pracujących na dworze kalifa Al-Andalus, poezję pisaną po arabsku przez żydowskich poetów i wiele innych obiektów świadczących o niezwykłym fenomenie współżycia (convivencia) Żydów i muzułmanów w średniowiecznej Europie.
"Zapraszamy na wystawę o niezwykłej epoce w historii Hiszpanii i Europy, która dziś wydaje się niemal utopią, ale jest wspólną przeszłością naszego kontynentu, z której możemy czerpać inspirację tu i teraz" - zapraszają organizatorzy.
Wystawę można oglądać do 15 listopada w Instytucie Cervantesa w Krakowie na ul. Kanoniczej 12. Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek, 10-18. Wstęp wolny.
