Fala upałów w Polsce. Będzie bardzo gorąco
Lipcowy tytuł przeglądu to "Na wylot" - eksperymentalny debiut Grzegorza Królikiewicza z 1972 roku, porównywany ze "Zbrodnią i karą" Fiodora Dostojewskiego oraz filmami Ingmara Bergmana. Punktem wyjścia filmu była autentyczna historia małżeństwa uwikłanego w jeden z najgłośniejszych procesów sądowych dwudziestolecia międzywojennego.
Małżeństwo bezrobotnych inteligentów, Maria i Jan Maliszowie, pogrąża się w nędzy, poczuciu beznadziei i niemocy. Brak jakiejkolwiek pracy i perspektyw, odtrącenie ze strony rodziny, pcha ich do tragicznej decyzji: zabójstwa trojga bezbronnych, starszych osób. Zdobyte w ten sposób pieniądze pozwalają zaledwie na kilkanaście godzin luksusu. Zabójcy szybko trafiają przed sąd, gdzie każde z nich próbuje wyjaśnić własne motywacje i wziąć całą winę na siebie.
Reżyser Grzegorz Królikiewicz zrekonstruował ich losy w formie poematu fabularnego, skoncentrowanego na znaczeniach emocjonalnych i efektach wizualno-dźwiękowych. W rolach małżonków wystąpili: Anna Nieborowska (aktorka nieprofesjonalna, która zagrała tylko w tym jednym filmie) oraz Franciszek Trzeciak, który za kreację w "Na wylot" otrzymał Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego. W filmie wystąpił również Jerzy Stuhr i była to jedna z pierwszych filmowych ról wielkiego aktora.
Reżyserski debiut Królikiewicza okazał się arcydziełem eksperymentalnego filmu fabularnego. Stanowił praktyczną realizację teoretycznej koncepcji reżysera, by w dziele filmowym interpretacji podlegała też przestrzeń pozakadrowa. Styl wizualny, w zdjęciach Bogdana Dziworskiego, odsyła do kina niemego, ekspresjonizmu, surrealizmu, ale też nowofalowego dokumentu. Niezwykłe operacje montażowe dotyczą również ścieżki dźwiękowej opracowanej przez Jerzego Wrońskiego, w tym wygłuszania i eksponowania szmerów oraz uszlachetnienia surowego materiału kompozycją muzyczną.
Kuratorem przeglądu Krótka Historia Polskiego Kina i autorem prelekcji przed filmami jest Tomasz Kolankiewicz - filmoznawca i historyk filmu. Wykładowca Łódzkiej Szkoły Filmowej i Warszawskiej Szkoły Filmowej, programer współpracujący z telewizją, festiwalami filmowymi, Nowym Teatrem w Warszawie. Między 2008 a 2017 rokiem redaktor programowy w redakcji filmowej TVP Kultura. Wydawca, reżyser i prowadzący telewizyjnych audycji kulturalnych. W latach 2020-2023 dyrektor artystyczny Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Dzięki współpracy z WFDiF oraz DI Factory i przy wsparciu Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, filmy są prezentowane w wersji odrestaurowanej cyfrowo z angielskimi napisami.
