Kraków. Urząd widzi spore rezerwy związane z planami betonowania miasta do 2050 roku. Mieszkańcy mają dość budowlanych patologii

- Bardzo dużo mówi się o zrównoważonym rozwoju. Niestety nijak ma się to do tego, co dzieje się w Krakowie. Tutaj ewidentnie widać brak równowagi między interesami deweloperów a oczekiwaniami mieszkańców Krakowa. Plany zabudowy powstają na kolanie, konsultacje społeczne przypominają fikcję, ponieważ mieszkańcy składają propozycje, jak zagospodarować przestrzeń, ale ich wszystkie uwagi, albo większości są odrzucane. W Krakowie mieszkańcom bardzo brakuje zieleni. Buduje się nowe osiedla bez odpowiedniej infrastruktury, często brak jest placów zabaw - mówiła pani Sylwia, mieszkanka Krakowa.

Wskazywała też inne problemy, np. wykorzystywanie przez deweloperów tych samych miejsc parkingowych do kolejnych inwestycji, co powoduje, że mieszkańcy nie mają gdzie parkować. - Innym problemem jest to, że deweloperzy etapują inwestycje w celu uniknięcia np. sporządzenia oceny oddziaływania na środowisko, zagęszczają budynki, dzielą działki, powstają blokowiska bez terenów zielonych i skwerów. Dodatkowo w okolicach bloków mieszkalnych powstają biurowce, które mają mało miejsc parkingowych. A ludzie pracujący w tych biurowcach parkują na miejscach pod blokami wyznaczonych dla mieszkańców. Buduje się tzw. aparthotele, a tak naprawdę to deweloperka pod wynajem, gdzie ilość miejsc parkingowych jest taka, jak dla hoteli - dodała pani Sylwia.

Przypomnijmy, że Studium to naczelny dokument planistyczny miasta, z którym muszą być zgodne wszystkie plany miejscowe. 24 stycznia 2018 r. Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia nowego Studium (obecne obowiązuje od 2014 r.).

Aktualnie prowadzone są konsultacje społeczne (do 26 listopada 2021 r.) dotyczące uwarunkowań. Ostatnie spotkanie dotyczyło kwestii związanych z zabudową mieszkaniową.

W dyskusji nie zabrakło głosu deweloperów. - Powinna być dopuszczana zabudowa mieszana. Obecnie mamy tak, że są enklawy biurowców i tzw. sypialnie. To powoduje, że pomiędzy tymi punktami mamy bardzo duży ruch, najczęściej samochodowy. Kierowałbym się też w stronę nieco wyższej zabudowy, ale może nie wieżowców, bowiem panorama i krajobraz są ważne w naszym mieście - mówił Piotr Ogórek, koordynator krakowskiego oddziału Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Mówiąc o zasadach zabudowy śródmiejskiej, zaznaczył: - Wiadomo, jak źle brzmi dogęszczanie, ale z drugiej strony rozlewanie się miasta też jest problemem.

Przedstawiciel deweloperów przekonywał również, że nowe Studium powinno dopuszczać budowę wyższych bloków. - Jeżeli mamy na osiedlu pięć budynków pięciokondygnacyjnych, to zajmują sporą przestrzeń. Zamiast tego można postawić dwa, trzy budynki piętnastokondygnacyjne. Dzięki temu zwolnimy przestrzeń wokół nich. W przypadku osiedli z pięcioma, sześcioma budynkami trzeba wybudować więcej dróg. Jeżeli mamy dwa budynki, ale wyższe, to dróg będzie mniej. Warto też rozważyć budowę w Krakowie parkingów kubaturowych, które mogą mieć zielone ściany i dachy - dodał Piotr Ogórek.

Z obecnych danych Urzędu Miasta wynika, że w Krakowie jest ok. 120 tys. budynków. Wśród nich 43 696 (36,1 proc.) to budynki jednorodzinne, a 13 812 (11,4 proc.) to bloki wielorodzinne.

Mieszkańcy narzekają na ogarniającą miasto betonozę, a reprezentanci urzędu przedstawili wyliczenia, z których wynika, że do 2050 r. w Krakowie będzie można jeszcze sporo wybudować.

Obecnie pod zabudowę jednorodzinną wyznaczonych jest 4,5 tys. ha terenów - zainwestowanych jest 54 proc. z nich, a wolnych - 46 proc. (najwięcej m.in. w Nowej Hucie, Swoszowicach, Dębnikach, Toniach).

W przypadku terenów wyznaczonych w miejscowych planach pod zabudowę wielorodzinną (1174,3 ha) zajętych jest 87 proc. działek, a wolnych - 13 proc. - Największe rezerwy są na północy Krakowa, wzdłuż ul. Księcia Józefa i po obu stronach wzgórza bł. Bronisławy, ale też w Podgórzu, Prokocimiu, w rejonie Swoszowic i Kurdwanowa - wyliczał Marceli Łasocha z Wydziału Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta Krakowa.

Skierowanie projektu Studium pod obrady Rady Miasta Krakowa planowane jest w 2023 r. Mieszkańcy liczą na to, że dokument będzie zawierał ich wnioski. Pan Kamil, mieszkaniec Kurdwanowa, podczas konsultacji zwracał uwagę na chaos przestrzenny: - Wiele osiedli z lat 50., 60. i 70. zostało zaprojektowanych przez urbanistów. Ostatnie 20-30 lat nowej mieszkaniówki to jest prawie całkowite oddanie planowania w ręce prywatnych firm deweloperskich. Działania miasta powinny być więc takie, by wymusić na inwestorach pewne standardy dotyczące budowy nowych osiedli, aby były funkcjonalne, żeby miały małe skwery, zieleń, były spójne z otoczeniem. Chodzi o to, by nie było takich sytuacji, w których widzimy, że jest np. wycięty kawałek działki i docina się tam blok w kształcie trójkąta, co moim zdaniem jest patologią urbanistyczną.

Aktualnie w Krakowie na pobyt stały zameldowanych jest ok. 710 tys. osób. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego mieszka tu ok. 780 tys. osób. Z danych Wodociągów wynika jednak, że w Krakowie obecnie mieszka ok. 1 mln osób. Na stałym poziomie utrzymuje się współczynnik feminizacji wynosi ok. 113 kobiet na 100 mężczyzn.

Według przedstawiciel urzędu prognoza demograficzna wskazuje na kontynuację trendu wzrostowego przez kilka najbliższych lat, później jest przewidywany spadek do 2040 r., po czym w kolejnej dekadzie sytuacja ma wracać do obecnego poziomu. Nie brak jednak głosów ekspertów (mając na uwadze liczbę mieszkańców opartą na szacunkach Wodociągów), że w 2050 r. w Krakowie może mieszkać nawet 1,2 mln osób.

Podczas konsultacji przedstawiono wnioski, z których wynika, że na 2050 rok zakłada się znaczącą przewagę osób w grupach wiekowych 30 i 65 lat oraz współczynnik feminizacji na poziomie 119. Największe prognozowane zmniejszenie ludności ma nastąpić w dzielnicach: I Stare Miasto (61,7 proc.), XVI Bieńczyce (29,5 proc.), V Krowodrza 28,9 proc., III Pradnik Czerwony (25,2 proc.).

Prognozowany wzrost liczby ludności ma dotyczyć dzielnic: X Swoszowice (38,9 proc.), XIII Podgórze (30,9 proc.), XIV Czyżyny (28,2 proc.), VIII Dębniki (26,4 proc.).

Terminy i tematy kolejnych spotkań konsultacyjnych w sprawie Studium:

• Praca – 15 listopada, o godz. 16;
• Środowisko i rekreacja – 23 listopada, o godz. 16.

Spotkania informacyjno-konsultacyjne odbywają się w sali konferencyjnej w Tauron Arenie (ul. Lema 7) oraz on-line. Udział w poszczególnych warsztatach jest możliwy po rejestracji w formularzu na stronie: http://zaprojektujmykrakow.org. Rejestrować należy się na każde spotkanie osobno, formularz rejestracyjny dostępny jest na 2 tygodnie przed każdym spotkaniem. Wszyscy zainteresowani mieszkańcy i przedstawiciele organizacji pozarządowych mogą skorzystać z transmisji on-line spotkań za pomocą strony internetowej http://zaprojektujmykrakow.org/ oraz na profilu Facebook, YouTube oraz Instagram.