Pszenica – co powinniśmy o niej wiedzieć? Czym się wyróżnia i dlaczego warto ją jeść?

Charakteryzująca się jasnozłotym kłosem pszenica to jedno z najstarszych i najchętniej uprawianych zbóż, występujące w wielu odmianach, które różnią się między sobą twardością, zawartością białka, kolorem i zastosowaniem. Jej najbardziej rozpowszechnioną wersją jest pszenica zwyczajna.

W zależności od obróbki technologicznej, pszenica może występować w formie pełnoziarnistej lub w formie oczyszczonej. Szczególną uwagą należy objąć produkty z pełnego ziarna, gdyż to one są najbardziej nasycone składnikami odżywczymi.
Przy okazji trwającej kampanii „Produkty zbożowe – pyszne i zdrowe!”, o walorach zdrowotnych i odżywczych pszenicy przypominają ekspertki - Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska i Ewa Sypnik-Pogorzelska.

Ze względu na wysoką zawartość węglowodanów złożonych, a dokładniej skrobi, pełne ziarno pszenicy jest doskonałym źródłem energii w pożywieniu.

Ziarno pszenicy to także źródło:

• witamin z grupy B
• białka
• kwasu foliowego
• żelaza
• cynku
• potasu
• fosforu
• magnezu
• żelaza

Zawarta w nim inulina przyczynia się do lepszego wchłaniania składników potrzebnych do budowy kości, takich jak wapń, fosfor czy magnez. Jest również zasobne w kwas linolowy i linolenowy oraz witaminę E, która jest silnym antyoksydantem.

Pszenica zawiera też spore pokłady błonnika, dlatego warto zwracać uwagę na jego zawartość w poszczególnych produktach i wybierać przede wszystkim te pełnoziarniste zbożowe. Im mniej żywność jest przetworzona, tym więcej błonnika w niej znajdziemy.
Do tej grupy można zaliczyć:

• mąkę pszenną pełnoziarnistą
• pieczywo pszenne razowe (np. chleb graham lub bułki grahamki)
• płatki
• zarodki pszenne

Rekordzistą w tym zakresie są otręby pszenne.
- Pełnoziarniste pieczywo można łatwo rozpoznać – jest cięższe od tradycyjnych, jasnych wypieków, cięższe i ma ciemniejszy kolor, dłużej pozostaje świeże i wilgotne. Warto też sprawdzać skład produktu – w pełnoziarnistym chlebie powinniśmy znaleźć mąkę razową, pełnoziarnistą, wodę, sól, zakwas lub drożdże – mówi Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska.

Pszenica jest zbożem zawierającym gluten, dlatego nie powinny jej spożywać osoby chore m.in. na celiakię, z nietolerancją lub alergią na pszenicę lub gluten.

Spośród wszystkich zbóż uprawianych w kraju, pszenica ma największe znaczenie ze względu na powszechną uprawę. Łagodna w smaku, o dużej zawartości skrobi i glutenu, wykorzystywana jest na wiele sposobów. Chociaż kojarzona jest z białą, oczyszczoną mąką, to jej ziarno ma znacznie więcej zastosowań.

W zależności od przetwórstwa ziarna, można spotkać ją nie tylko w postaci wspomnianej mąki różnego typu bądź w formie gotowych wyrobów piekarskich, ale również w makaronach, kaszach (manna, kuskus, bulgur), kluskach i płatkach śniadaniowych. Bogaty w witaminy ekstrakt z pszenicy to także popularny składnik suplementów diety i leków, a nawet kosmetyków.

- Pszenica to najpopularniejsze i wartościowe zboże, dlatego sięgajmy po nie, jeśli nie ma przeciwskazań. Pamiętajmy, że w zbilansowanej diecie jest miejsce na wszystkie składniki w odpowiedniej ilości. Jeżeli jesteśmy przyzwyczajeni do mąki białej i zwykle kupujemy pieczywo jasne, rozważmy przejście na mąkę i pieczywo pełnoziarniste. To nie oznacza całkowitej rezygnacji z pieczywa jasnego. Istotne jest, aby w diecie więcej miejsca zajmowały produkty jak najmniej przetworzone - nie tylko mąka i pieczywo pełnoziarniste, ale też otręby pszenne i makaron pełnoziarnisty. Zadbajmy o to, aby większość produktów z pszenicy, serwowanych dzieciom, stanowiły te z pełnego ziarna – dodaje Ewa Sypnik-Pogorzelska.