Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zakopane. Kwestują na cmentarzach. "Zbieramy na ratowanie zabytkowych nagrobków"

Łukasz Bobek
Łukasz Bobek
Po rocznej przerwie podyktowanej pandemią, na zakopiańskie cmentarze wróciła Kwesta na Rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków. - Dzięki tym datkom ratujemy nagrobki, które niejednokrotnie są dziełami sztuki, o które nikt inny nie jest w stanie już zadbać - mówi Agata Nowakowska-Wolak z Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Zakopanem.

FLESZ - Będą zmiany w prawie dotyczącym cmentarzy i pochówków

od 16 lat

W tym roku kwesta odbywa się już po raz 29. Fundusze zbierane są na dwóch zakopiańskich cmentarzach: na Pęksowym Brzyzku i na Nowym Cmentarzu przy ul. Nowotarskiej w godz. 8 do 19. Kwestują władze miasta i powiatu tatrzańskiego, radni oraz przedstawiciele niemal wszystkich instytucji kulturalnych i aktywnych organizacji społecznych w Zakopanem.

- Kwesta ta jest na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków zarówno na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku, ale i przy ul. Nowotarskiej. Niejednokrotnie są to małe dzieła sztuki snycerskiej, kamieniarskiej czy rzeźbiarskiej. Niejednokrotnie są to groby, o które już nie ma kto inny zadbać. Bo nie ma już żyjącej rodziny. Uważamy, że jest to bardzo ważne, by zadbać o pamięć po tych ludziach, o miejsca ich spoczynku - mówi Agata Nowakowska-Wolak.

Szczególnie na opiekę zasługują nagrobki na cmentarzu na Pęksowym Brzyzku. - To moim zdaniem jest bowiem jedna z trzech nekropolii narodowych: po cmentarzu Rakowickim w Krakowie i Powązkach w Warszawie. Leżą tutaj ludzie zasłużeni dla całego kraju: artyści, wybitni sportowcy, patrioci. To m.in. Stanisław Witkiewicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Władysław Orkan, Kornel Makuszyński, czy odkrywca Zakopanego Tytus Chałubiński - wylicza Agata Nowakowska-Wolka.

To także miejsce symbolicznych grobów ludzi wybitnych - w tym ludzi gór. Są tablice dedykowane gen. Mariuszowi Zaruskiemu, czy himalaiści Maciejowi Berbece.

- Są w końcu także groby najstarszych rodów góralskich. Ten cmentarz jest unikatowy w skali świata. Bez tej kwesty nie byłoby szans, by to o szczególne miejsce zadbać - dodaje organizatorka kwesty.

Podczas ostatniej XXVIII Kwesty na Rzecz Ratowania Zabytkowych Nagrobków w 2019 r. na obu zakopiańskich cmentarzach zebrano 23 546,32 zł.

- Na Pęksowym Brzyzku w roku 2020 dokończono prace nad 8 pomnikami, konserwowanymi w latach 2019 - 2020 oraz prowadzono systematyczną pielęgnację ok. 50 wybranych, opuszczonych mogił i nagrobków, a także ok. 20 nagrobków zasłużonych luminarzy kultury, m.in.: Tytusa Chałubińskiego, Stanisława i Marii Witkiewiczów, Kornela i Janiny Makuszyńskich, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Władysława Orkana, Bronisławy i Kazimierza Dłuskich, Józefa i Zofii Fedorowiczów, Rodziny Żychoniów, Jerzego Gawlińskiego, Mariusza Zaruskiego i innych - podaje zakopiańskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami

I dodaje: - W 2021 roku na obu cmentarzach wybraliśmy do konserwacji 13 zaniedbanych obiektów, w tym: 10 na Starym i 3 na Nowym Cmentarzu. Na Pęksowym Brzyzku odnowiono: 3 tumby nagrobne z piaskowca: Anieli Semków, Heleny Majewskiej, ks. Michała Maćkowskiego, 2 tumby granitowe w ozdobnych żelaznych ogrodzeniach: Julii z Kierskich Kłosowskiej i Tadeusza Nałęcza Raczyńskiego, mogiłę Michała Kappa – z dekoracyjną nieczytelną tablicą inskrypcyjną i żelaznym płotkiem, obelisk iglicowy z czarnego sjenitu Teofila Sokalskiego z 1896 r. oraz 3 skromne bezimienne groby z ozdobnymi krzyżami na piaskowcowym cokole. Na Nowym Cmentarzu w 2021 r. dokonano konserwacji 3 nagrobków: Elżbiety z Hr. De Colonna Czosnowskich Hrabiny De Michałowej Baworowskiej, Maurycego Piwoka i Julii Koszko z rodziną.

Koszt prac konserwatorskich i pielęgnacyjnych w 2020 roku to 20 547 zł, a w 2021 roku 24 490 zł. Prace te dobiegają końca.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska