Kraków. Oto najpiękniejsze szopki AD 2022. Jury doceniło aktualne nawiązania

- Architekci doceniają proporcje, historycy sztuki pokazują lub krytykują jakieś elementy nawiązujące do sztuki Krakowa, etnografowie wskazują na to, co jest tradycyjne, a co już nie, teatrolodzy zwracają uwagę na wartość narracyjną szopek. Obrady bywają burzliwe. Na końcu wypracowujemy werdykt, który wydaje się sprawiedliwy, choć okupiony ciężką pracą. Wszyscy jurorzy, od zawsze pracują honorowo – z miłości do tego miasta – wyjaśnia Michał Niezabitowski.

Do 80. Konkurs Szopek Krakowskich zgłoszono 142 szopki: 59 w kategorii seniorów, 7 to dzieła z kategorii szopek młodzieżowych, 24 szopki rodzinne, 20 szopek dziecięcych indywidualnych oraz 32 szopki szkolne. Jury pod przewodnictwem dr Michał Niezabitowski - dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa - w niedzielę 4 grudnia wybrało najpiękniejsze działa szopkarzy.

Szopki w kategorii seniorów oceniano oceniano w grupach wg ich wielkości: szopki duże, średnie, małe i miniaturowe. Autorem najpiękniejszej szopki dużej jest Zbigniew Gillert, kilkukrotny zwycięzca konkursu szopkarskiego, w którym uczestniczy od 1968 roku. Zbigniew Gillert jest autorem ponad 40 dzieł konkursowych i kilkuset szopek na zamówienie.

Najładniejszą szopkę średnią wykonał Maciej Moszew. Nie po raz pierwszy, Maciej Moszew ponad trzydzieści razy odbierał pierwszą nagrodę tego konkursu.

Specjalne wyróżnienie dyrektora Muzeum Krakowa trafiło Romana Piątka za "nawiązanie do solidarności Polski z Ukrainą".

Jakub Zawadziński - jeden z najmłodszych aktywnych obecnie szopkarzy, urodzony w 1996 r. - to z kolei laureat pierwszej nagrody w kategorii szopek małych. Oprócz szopkarstwa, Jakub Zawodziński kultywuje jeszcze inną krakowską tradycję - jest członkiem orszaku Lajkonika, gdzie od kilku lat wciela się w rolę Tatara.

W tej kategorii specjalne wyróżnienie jury trafiło do Tomasza Dobosza za "nawiązanie do solidarności Polski i Krakowa z Ukrainą podczas agresji rosyjskiej".

Zbigniew Madej jest zaś autorem najpiękniejszej szopki miniaturowej. To nazwisko również od lat związane jest z krakowską tradycją szopkarską.

Nagrody specjalne: imienia Zofii i Romana Reinfussów powędrowała do Macieja Moszewa, imienia Dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Jerzego Dobrzyckiego otrzymał Marek Markowski jr, a nagrodę imienia Anny Szałapak ufundowaną przez przyjaciół Anny Szałapak z Poznania otrzymał Kazimierz Stopiński.

Jury doceniło także prace teamu: Marta, Leszek, Patrycja, Bruno Jaskierny w kategorii szopek rodzinnych.

Kamil Proksch jest twórcą zwycięskiej pracy w kategorii szopek młodzieżowych, a dziecięce nagrody główne zebrali: Gabriela Kaczyńska, Franciszek Wawrzyk.

Najpiękniejszą szopką szkolną okazała się praca przygotowana przez Przedszkole nr 95 w Krakowie we współpracy z Centrum Kultury Podgórza.

W kolejnych latach najprawdopodobniej powstanie kolejna kategoria szopkarstwa: szopka off, w której rywalizować będą szopki czerpiące z tradycji szopki krakowskiej, "lecz zdecydowanie odbiegającymi od jej wykształconego kanonu swoją formą i użytymi nietypowymi materiałami, zasadnym będzie utworzenie nowej".

- Szopki powstają z pasji, niektórzy mówią, że tworzenie szopek to jest ich obrzęd, inni, że nabożeństwo, jeszcze inni, że medytacja. To jest sposób na życie - mówi dyrektor Muzeum Krakowa. - Każdy może tworzyć szopki, nie ma takiego zawodu jak szopkarz, ale jest umiejętność – trzeba wiele lata lepić szopki, bo są one klejone, żeby nabrać profesjonalnego poziomu, chociaż my cenimy wszystkie szopki, także dziecięce, naiwne.

Szopka krakowska jest ewenementem na światową skalę. Bogato zdobione, wielowieżowe sceny o architekturze nawiązującej do zabytków Krakowa, przedstawiające misterium Bożego Narodzenia szopki trafiły w 2014 roku na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. A od roku 2018 tradycja wykonywania szopek jest pierwszym wpisem z Polski na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.

Ogłoszenie wyników tegorocznego konkursu było także okazją do uhonorowania twórców krakowskich szopek.
Odznaczenia „Zasłużony dla Kultury Polskiej" otrzymali: Wiesław Barczewski, Marek Głuch, Zbigniew Grzech, Anna Malik, Andrzej Wróbel, Leszek Zarzycki.
Odznakę „Honoris Gratia" przyznano: Dariuszowi Czyżowi, Zbigniewowi Gillertowi, Janowi Kirszowi, Stanisławowi Malikowi oraz
Maciejowi Moszewowi.

Wyższy podatek od nieruchomości od 2023 roku