Olej słonecznikowy, lniany, rzepakowy – zobacz czym się różnią i co w sobie kryją

Rzepak jest rośliną uprawną, którą wykorzystywano do celów spożywczych już w starożytnej Grecji, Rzymie, Chinach i Japonii. W średniowieczu zaczął być rozpowszechniany w kolejnych regionach Europy, a jego uprawa przekroczyła północną granicę Alp.

Z czasem zyskiwał coraz większą popularność – współcześnie jest najważniejszą rośliną oleistą, która występuje w szerokości geograficznej Polski i krajów północnej Europy. Ze względu na zawartość zarówno kwasów tłuszczowych Omega-3 jak i Omega-6, jego spożycie zaleca się populacji zamieszkującej nasz region klimatyczny.

- Polacy często chorują na choroby krążenia, a jedną z głównych przyczyn ich występowania jest nieprawidłowa dieta, bogata w nasycone kwasy tłuszczowe – tłumaczy ekspert kampanii edukacyjnej „Zdrowe tłuszcze”, Iwonna Niegowska. - Potwierdzają to m.in. ostatnie wyniki badania przeprowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Harvarda. Rekomendacje Europejskiego Urzędu ds. Żywności, a także innych wiodących instytucji zajmujących się określaniem zaleceń żywieniowych na świecie są takie, że powinno się tych kwasów nasyconych spożywać jak najmniej – dodaje ekspertka.

Który rodzaj oleju zawiera ich najmniej? Właśnie olej rzepakowy. Przykładowo, w porównaniu do cieszącej się bardzo dużą popularnością oliwy z oliwek – aż dwa razy mniej.
Ponadto Polacy, w odniesieniu np. do mieszkańców krajów śródziemnomorskich, jedzą także bardzo małe ilości ryb, będących źródłem korzystnych dla zdrowia kwasów Omega-3. Muszą więc uzupełniać niedobory tych tłuszczów przy pomocy innych źródeł pokarmowych.
I znowu - doskonałym źródłem tych kwasów jest właśnie olej rzepakowy” – dodaje ekspertka.

Na szeroką skalę zaczął być produkowany w Anglii, a następnie w Rosji. Jest on drugim najczęściej wybieranym przez Polaków olejem. Nie bez przyczyny - olej słonecznikowy ma szerokie zastosowanie w kuchni. Natomiast, co ważne dla naszego zdrowia, charakteryzuje się także bardzo dużą zawartością kwasów tłuszczowych Omega-6 oraz największą zawartością witaminy E - nazywaną „witaminą młodości” - spośród wszystkich najpopularniejszych olejów.

- Olej słonecznikowy to bardzo dobre źródło kwasów tłuszczowych Omega-6, które wykazują pozytywny wpływ na działanie naszego serca. Charakteryzuje się on także bardzo niską zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych, a więc wpisuje się w światowe zalecenia dotyczące spożycia tłuszczów w diecie. Zdecydowanie lepiej wykorzystywać go w swojej kuchni w potrawach przygotowywanych na zimno, unikając smażenia i podgrzewania na nim dań, przez co mógłby on stracić swoje składniki odżywcze” – podkreśla Niegowska.

Olej lniany dużą popularnością cieszył się już w starożytnej Grecji oraz Rzymie.
Produkowany jest z nasion lnu, w których zawartość tłuszczu oscyluje na poziomie 45%, a są to przede wszystkim korzystne dla zdrowia kwasy Omega-3 i Omega-6. Pozyskiwany w bardzo niskiej temperaturze, po otwarciu musi być przechowywany w miejscu bez dostępu światła i powietrza, najlepiej w lodówce. Optymalna temperatura przechowywania wynosi od 4⁰ do 10⁰C, a maksymalny czas przechowywania to ok. 3 miesiące.

Olej lniany jest bardzo wskazany do spożycia w codziennej diecie. Wykazuje właściwości korzystne dla zdrowia, przede wszystkim dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych.
- Należy jednak pamiętać o przechowywaniu go w chłodnym i zaciemnionym miejscu - jest to ważne, gdyż na skutek działania promieni słonecznych kwasy tłuszczowe Omega-3 gwałtownie się utleniają. Nie powinno się go podgrzewać ani smażyć na nim potraw – można go natomiast wykorzystywać np. do sałatek, surówek, sosów czy innych dań podawanych na zimno – mówi Iwonna Niegowska.

Warto pamiętać, że tłuszcze pochodzenia roślinnego stanowią nieodzowny element zbilansowanej diety człowieka - są one źródłem niezbędnych dla organizmu kwasów tłuszczowych, których ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie wyprodukować. Ważne jest więc, by dostarczać ich sobie w odpowiednich ilościach wraz z pożywieniem, dbając jednocześnie o ich wysoką jakość.
By dostarczyć naszemu organizmowi niezbędnych kwasów tłuszczowych, możemy także sięgać po produkty, które w swoim składzie bazują na cennych, naturalnych olejach.